Xalqaro tijorat ishi

Shartnoma tomonlari. Bu bo‘limda tomonlarning asosiy nomlanishi va ularning shartnomadagi keyingi nomlanishi ko‘rsatiladi. Odatda, bir tomon «tadbirkor», «ishlab chiqaruvchi» yoki «eksport qiluvchi» deb nomlansa, ikkinchi tomon «shartnoma bo‘yicha sotuvchi», «distribyutor» (masalan, Angliya va AQShda) deb nomlangan. Ko‘pincha shartnoma matnida ishlab chiqaruvchi nomi saqlanib qolgan, shartnoma bo‘yicha sotuvchi «firma» deb atalgan.
Tomonlar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning xarakteri. Savdogar shartnoma bo‘yicha tovarlarni sotib oladi va uni o‘z hisobidan va o‘z nomidan uchinchi shaxsga sotadi. Bu shart juda jiddiy hisoblanadi va tomonlar o‘rtasidagi o‘zaro munosabat xarakterini aniqlaydi. Shartnoma bo‘yicha savdogar sotuvchi agenti sifatida emas, xaridor sifatida faoliyat yuritayotganiga shartnoma hech qanday shubha qoldirmasligi kerak. Odatda, shartnomada shartnoma bo‘yicha savdogar eksport qiluvchi manfaatlarini taklif etishni va xar qanday usul bilan bo‘lsa ham unga yordam ko‘rsatishni ochiq-oydin aniqlaydi, eksport qiluvchi esa savdogarga shartnoma bo‘yicha o‘z faoliyatini amalga oshirishda yordam ko‘rsatadi.
Tovarni aniqlash. Shartnoma bo‘yicha savdogarga sotish huquqi bilan taqdim etilgan tovarlar odatda, amaliyotda taqdim etilgan spetsifikatsiyada ularning modeli va markasi bilan aniqlanadi yoki sotuvchi katalogi raqami bilan belgilanadi.
Hududni aniqlash. Shartnoma bo‘yicha savdogarga eksport qiluvchi tovarlarni sotish huquqi berilgan hudud siyosiy birlik (davlat) yoki uning ma‘muriy xududlari ko‘rsatilishini anglatadi. U shartnomaviy xudud deb nomlanadi. Shartnoma bo‘yicha savdogar eksport qiluvchining yozma ruhsatnomasisiz tovarni shartnomaviy hududdan tashqarida sotish huquqiga ega emas, shuningdek, (agar kelishilmagan bo‘lsa) uning xaridorlari (agar ular oxirgi iste‘molchi bo‘lmasalar ) sotib olingan tovarlarni bu hudud tashqarisida sotmasliklari uchun zaruriy choralarni qabul qilishlari lozim.