Xalqaro moliya-kredit

a’zo mamlakatlar iqtisodiyotining rivojlanishiga ko’maklashish;

• a’zo mamlakatlar iqtisodiyotining rivojlanishiga ko’maklashish;
• a’zo mamlakatlarning yuqori darajada iqtisodiy jihatdan bog’liqligini hisobga olib ko’ptomonlama savdo tizimini mustahkamlash;
• a’zo mamlakatlar o’rtasidagi savdo va moliyaviy sohalardagi hamkorlikni rivojlantirish.
• APEC – yirik iqtisodiy birlashma bo’lib, 2007 yil ma’lumotlariga ko’ra unga jahon YaIMini 57% va jahon savdo hajmining 48%dan ortiqrog’i to’g’ri keladi.
• Tashkilotning asosiy maqsadi – erkin, ochiq sado tartibini ta’minlash hamda mintaqaviy hamkorlikni mustahkamlashdan iborat.

orqali ko’plab mutaxassislar uni rivojlanishini o’ziga xosligini va alohida shart-sharoitga egaligini ta’kidlaydilar. Osiyo-Tinch okeani mintaqasidagi integratsiya jarayonlarining asosiy xususiyatlariga quyidagilarni kiritish mumkin:

• orqali ko’plab mutaxassislar uni rivojlanishini o’ziga xosligini va alohida shart-sharoitga egaligini ta’kidlaydilar. Osiyo-Tinch okeani mintaqasidagi integratsiya jarayonlarining asosiy xususiyatlariga quyidagilarni kiritish mumkin:
• Birinchidan, APEC tashkilotida integratsiya jarayonlari davlatlararo xamkorlik uchun zamin yaratuvchi TMKlarning etakchiligi orqali amalga oshmoqda. Shu jumladan bu, xukumatga tegishli bo’lmagan mintaqaviy iqtisodiy tashkilotlar – Tinch okeani iqtisodiy ittifoqi (TES) 1967 yilda va Tinch okeani iqtisodiy xamkorligi bo’yicha ittifoq (STES) 1980 yilda yuzaga kelishi APECni tashkil etishaga ancha qulay zamin yaratgandi. Shu bilan birgalikda, TES va STES o’zlarining hukumati bilan mustahkam aloqaga ega bo’lgan hamda ulardan har tomonlama yordam olayotgan milliy qo’mitalar negizida tashkil topgandi.
• Ikkinchidan, integratsiya jarayonlari iqtisodiy rivojlanish darajasi turli xilda bo’lgan mamlakatlarni qamrab olgandi. APECning yagona roli shunda ediki, unga XX asrning ikkita yirik iqtisodiy jihatdan kuchli mamlakatlari AQSh va Yaponiya qo’shilgandi, shu bilan birgalikda, XXI asrning iqtisodiy jihatdan qudratli bo’lgan davlati Xitoy ham kirardi.
• Uchinchidan, Osiyo – Tinch okeani mintaqasi ko’lamidagi integratsiya o’z ichiga submintaqaviy iqtisodiy ittifoqlarni (ASEAN, NAFTA, Janubiy-Tinch okeani forumi va bosh.) oladi.
• Iqtisodiy integratsion jarayonlar jahonning turli hudud va mintaqalarida jadal ravishda rivojlanib bormokda. 1989 yilda Afrika kontinentining shimoliy qismida Jazoir, Liviya, Mavritaniya, Marakko, Tunislardan iborat Mag’rib arab ittifoqi tuziladi. 1981 yilda esa Fors ko’rfazi atrofidagi arab davlatlari (Saudiya Arabistoni, Quvayt, Qatar, Bahreyn, BAA, Ummon)dan iborat hamjamiyat kengashi tashkil etilgandi

Toshkent moliya instituti
“Xalqaro moliya-kredit” kafedrasi
katta o‘qituvchisi G.T. Baymuratova
[e-mail]
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT