Xa. Qurbonoy, M. J. Bauetdinov

11.1-chiztm
Byudjetdan tashqari fondlarga ajratmalarning 2005 yilga hoiati


O'z.R. Vazirlar Maxhamasining 28 dekabr 2004 yil №610 sonli qarori ma’lumotlari asosida shakllantirildi.

Davlatning byudjetdan tashqari fondlari orqali mamlakat miqyosida yaratilgan Yaipi ichki mahsulotning sezilarli miqdori markazlashtiriladi. Bunday yirik miqdondagi moliyaviy resurslar asosan ijtimoiy sohani moliyalashtirishga yo'naltirilmoqda. Shuninng uchun ham taniqli iqtisodchi Kapitsa A.M.ning fikriga kura «Davlat jamiyatning ijtimoiy sohalarmi moliyalashtirishda davlat byudjetiga kumaklashuvchi byudjetdan tashqari fondlami shakllantiradiki, ular mamlakat miqyosida yaratilgan niilliy daromad hisobiga ijtimoiy sohalami qo'llab quwatlash uchun zaruriy moliyaviy resuislami shakllantirishda asosiy katalizator rollini o'ynaydi».³²

Haqiqatda ham byudjetdan tashqari fondlar 0‘zbekiston Respublikasida ham Yaipi ichki mahsulotni taqsimlanishida yirik miqdordagi moliyaviy resurslami o‘zida jamg‘aradi. Buni qo'yidagi jadval ma’lumotlari asosida ko‘rib chiqamiz.
11.1-jadval

0‘zbekiston Respnbiikasining byudjet va byudjetdan tashqari fondlarining

№	Ko'rsatkicMar	2003 yJ ’		2004 yil		2005 yfl (loyiha)
		Daromad	Xarajat	Daromad	Xarajat	Daromad	Xarajat
1.	Davlat byudjeti	2342012,6	2376943.9	2621300,0	2743230.1	3310854,0	3464107
2.	Byudjetdan tashqari fondlar	803003,4	803003,4	936386,6	936386,6	1274001.1	1274001,1

Manba: www.mf.uz. 0‘z.R. Moliya vaziriigi ma’lumotlari asosida shakllantirildi.

Ma’lumotlardan ko’rinadiki, 2003 yilda byudjetdan tashqari fondlaming daromad va xarajatlari bo'yicha ijrosi to’laqonli ravishda ta’minlanmoqda. Chunonchi, 2003 yilda Byudjetdan tashqari fondlaming daromadlari 936386,6 min. sumni tashkil kilgan bulsa xarajatlar 936386,6 min sumni tashkil kildi. 2004 yilda esa 936386,6 min

⁴ Капица A M.. США: Проблемы социального неравенства. М. «Знание», 1990.
115
so‘m daromad va xarajatlar ta’minlandi. 2005 yilgi reja asosida byudjetdan tashqari fond laming daromad va xaiajatlari 1274001,1 min so‘mni tashkil qilishi rcjalashtirilgan bo'lib bu ko'rsatkich YalMga nisbatan 8,3 ni tashkil qilgan. Demak bu ko'rsatkich shuni anglatadiki Davlatning ijtimoiy iqtisodiy islohotlarini amalga oshirishda byudjetdan tashqari fondlaming roli yil sayin ortib bormoqda. Shuni ta’kidlash joizki Davlat Pensiya jamg’armasiga ish bemvchilaming ajratmalari me’yorining yuqoriligi natijasida ayni paytda byudjetdan tashqari Pensiya jamg'amiasiga ajratmalar bo‘yicha aksariyat korxonalaring qarzdorligini usib borayotganligi kuzatilmoqda.
2