X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

ovqat qabul qilingandan so'n g, jism o n iy ish bajarilganda,
homiladorlikda) kuzatilib, bunda leykositar formula deyarli o'z-
garmaydi va qisqa vaqt davomida leykositlar soni birozgina
ko'payadi.
22 1

---

2. 
P a to lo g ik le y k o sito z
— tu rli p a to lo g ik h o la tla r ,
kasalliklarda ro‘y beradi. Bunda leykositlar soni ancha ko'paygan
bo'lib (ba’zida 3 0 x l 0 9/ l gacha va undan ham ko'p), odatda
leykositar formula o ‘zgaradi va leykositoz uzoq vaqt davom etadi.
L eyk ositoz k o 'p in ch a o'tkir in fek sio n (ayniqsa bakterial)
kasalliklarda, o'tkir yallig'lanish jarayonida, har xil toksinlar
(ekzogen, endogen) ta’sir qilganda, nekrotik jarayonlar ro'y
berganda, o'tkir qon yo'qotilganda va hokazolar kuzatiladi.
IT. Kelib chiqish mexanizmiga ko'ra 3 tur farqlanadi:
1. 
Haqiqiy (chin) leykositoz turli sabablarga ko'ra leyko-
poezning kuchayishidan kelib chiqadi.
.2. Taqsimlanishning o'zgarishidan kelib chiquvchi leykosi­
toz, ya’ni leykositlarning turli a ’zolardan qonga o'tishi va qayta
taqsim lanishid an yuzaga keluvchi leykositoz. Odatda, qon
yaratuvchi to'qim ada hosil bo'lgan yetilgan leykositlarning tax­
minan 60% ko'mik tomirlarida saqlanib, 40% periferik qonga o'tadi.
Qonga o'tgan leykositlarning bir qismi erkin suzib yuradi, qolgan
qismi esa turli a’zolar — o'pka, taloq, jigar va hokazoda saqla­
nadi. M a’lum hollarda a’zolardagi leykositlar qonga o'tib leyko-
sitozni yuzaga keltirishi mumkin.
3. Aralash leykositoz (bunda ham birinchi, ham ikkinchi
sabab, mexanizmlar ayni vaqtda kuzatiladi).
III. Leykositlarning morfologiyasiga qarab turlari: