X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

Shunday qilib, pernisioz anemiya vitamin B 12 va folat kislota­
sining yetishmovchiligidan kelib chiquvchi anemiya bo'lib, uning
mexanizmi eritropoezning buzilishi bilan bog'liq. Qonning rang
ko'rsatkichiga qarab — giperxrom, eritropoezning turiga qarab —
megaloblastik, qon kartinasiga qarab — degenerativ, qon yara­
tuvchi to'qim a faoliyatiga qarab — giporegenerator (sustkash,
unumsiz) anemiya farqlanadi. Qonda eritrositlarning degenerativ
shakllarining paydo bo'lishi bilan ifodalandi.
OQ QON TANACHALARINING PATOFIZIOLOGIYASI
Oq qon tanachalari organizmda, asosan, himoya vazifasini
o'taydi, shunga ko'ra, ular tom onidan yuz berishi mumkin
bo'lgan o'zgarishlar qon yaratuvchi to'qim a-a’zolari kasalliklari-
dan tashqari boshqa ko'p turli kasalliklarda har xil daraja, shakl
va ko'rinishda kuzatiladi. Leykositlar patofiziologiyasini o ‘rgar\ish
amaliy tibbiyotda nihoyatda muhim o'rin tutadi. Shunga ko'ra,
istalgan patologik jarayonlar va kasalliklar vaqtida oq qon
tanachalarini tahlil etish, doimiy va takroriy tekshirishlar qatoridan
qat’iy joy olgan.
Leykositlarni o'rganish ikki xil yo'nalishda olib boriladi.
1. Leykositlarning qondagi miqdorini aniqlash (bunda masalan,
yallig'lanish jarayonining o'tkir yoki surunkali ekanligini aniq­
lash mumkin va hokazo).
2. Q o n n in g le y k o sita r fo r m u la sin i a n iq la sh , y a ’ni
leykogramma tuzish va unda leykosit turlarining soni, bir-biriga
nisbatini-hisoblash. Leykositar formula kasallik to'g'msida to'liqroq
(masalan, kasallikning kelib chiqish tabiati, xarakteri, kechish
davri, organizm reaktivligi va hokazo) ma’lumotlarni berishi
mumkin va hatto ayrim kasalliklarda uning tashxisini aniqlashga