X to‘xtaboyev kimyo 9

7. Quyidagi tuzlarning qaysi biri gidrolizga uchraydi:
A) NaCl; B) BaSO
4
; C) CuSO
4
; 
D) KNO
3
.
8. Tarkibida K
+
ionlarining miqdori bir xil bo‘lgan eritmalarni 
tayyorlash uchun kaliy xlorid va kaliy sulfat tuzlaridan necha 
mol dan olish kerak?
A) har ikkala tuzdan bir xil;
B) Kaliy xloriddan 1 mol, K
2
SO
4
dan 2 mol;
C) KCl dan 2 mol, K
2
SO
4
dan 1 mol;
D) KCl dan 2 mol, K
2
SO
4
dan 3 mol.
http:eduportal.uz

---

42
8-§.
Uglerod guruhidagi elementlarning umumiy tavsifi
Uglerod guruhiga mansub elementlarning qanday 
umumiy xossalari bor?
• Uglerod guruhiga 
C, Si, ge, Sn, Pb
 elementlari kiradi.
• Uglerod guruhi elementlari p-elementlar oilasiga mansub.
• Valentligi II va IV ga teng.
• Yuqori oksidlanish darajasi +4. 
CO
2 
, SiO
2
.
• Quyi oksidlanish darajasi –4. 
Ch
4 
, Mg
2
Si
.
• Uglerod guruhi elementlari atomlarning tashqi elektron 
qavati ns
2
np
2
 ko‘rinishida bo‘ladi.
Uglerod guruhi elementlari davriy sistemaning to‘rtinchi 
gur uhi bosh gur uhchasida (p-elementlar) joylashgan bo‘lib, 
tashqi energeti k pog‘onasida to‘r tta elektron tutadi. Ular 
davriy siste mada elektronlarini oson beruvchi va elektronlarini 
oson birik tirib oluvchi elementlar oralig‘ida joylashgan. Vodo-
rod bilan birik malarida –4 oksidlanish darajasini (Ch
4
– 
metan) namoyon qiladi. Kislorod bilan birikmalarida (CO
2
, 
h
2
CO
3
, SiO
2
, h
2
SiO
3
) yuqori oksidlanish darajasi +4 ga teng. 
Uglerod guruhi elementlari (asosan, uglerod va kremniy)ning 
vodorodli birikmalari kislota xossasini ham, asos xossasini 
ham namoyon qilmasligi uglerod-vodorod, kremniy-vodorod 
bog‘larining elementlarning yaqin elektromanfiylik qiymatlariga 
ega ekanliklari natijasida kam qutblanganligi, metan va silan
molekulalarining qutbsizligi bilan izohlanadi. 9- jadvalda ugle-
rod guruhi elementlarining ba’zi xossalari berilgan.