O‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jalik vazirligi

jarayoni

2. 
   bosqich. Sovuq saqlash jaryoni. Dastlabki sovitishdan keyin mahsulot sovuq kameralarga o‘tkaziladi va belgilangan manzilga jo‘natilgunga qadar saqlanadi.
   

12-rasm. Dastlabki sovutishdan chiqqan mahsulotni sovuq saqlash kamerasi

2. 
   bosqich. Mahsulotni sovuq holatda manzilgan jo‘natish. Bu jarayonni amalga oshirishdan maqsad shundan iboratki, uzum to‘liq sovutilib, undan keyin maxsus sovutkichli konteynerlarga joylanadi. Bunda uzum tarkibidagi biokimyoviy jarayonlar maksimal darajada sekinlashtiriladi. past haroratda transportirovka qilinadi va sifatli holatda xaridorga yetkaziladi. Bir so‘z bilan aytgan logistikaning “Sovuq zanjiri” tashkil etiladi.
   

Bunda mahsulot sovutish omborxonasida o‘rnatilgan harorat manzilgan yetib borgunga qadar saqlab turiladi. “Sovuq zanjir” atamasining asl mohiyati ham shundan iboratdir.
2016 yil yakunida 21,1 mln tonna (o‘tgan yilga nisbatan 11,1 foizga ko‘p) shundan, 11,3 mln tonna (11,3 foziga ko‘p) sabzavot, 2,1 mln.tonna (10,4 foizga ko‘p) poliz, 3,0 mln tonna (9,7 foizga ko‘p) kartoshka, 3,0 mln tonna (10,8 foizga ko‘p) meva va 1,7 mln tonna (9,9 foizga ko‘p) uzum mahsulotlari yetishtirilgan.
Bu mahsulotlarni sifatli saqlash uchun jarayondagi barcha bosqichlarni to‘g‘ri, sifatli va samarali amalga oshirilishi talab etiladi. Shu nuqtai nazardan quyidagi xulosalarni keltirish mumkin:

1. 
   Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yig‘im – terimdan keyingi ishlov berish jarayonini takomillashtirish kerak;
   
2. 
   Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini qadoqlash jarayonigan eng muhim omil sifatida yondoshish lozim.
   
3. 
   Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini saqlashga tayyorlash jarayonida har bitta tadbirni to‘g‘ri amalga oshirilishini nazoratga olishlari shart;
   

Mamlakatimizda yetishtirilayogan meva-sabzavotlarning isrof bo‘lishini oldini olish xorijga samarali eksport salohiyati juda yuqori ekanligini hisobga olgan holda “Sovuq zanjir” tizimini shakllantirish albatta o‘z ijobiy samarasini berishi shubhasizdir.

Nazorat savollari

1. 
   Sovuq zanjir tizimi va uning mohiyatini tushuntiring?
   
2. 
   Sovuq zanjir tizimi bo‘yicha mahsulotni saqlash bosqichlari ayting?
   
3. 
   Sovuq saqlash jarayonini tushuntiring?
   

9- ma’ruza: Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini saqlash omborlari turlari Reja:

1.