O‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jalik vazirligi

Don omborlarinining sig‘imini hisoblash. Tipovoy loyihali don omborxonalarining sig‘imini ombor devori oldidagi don uyumi balanligi 2,5 metr, don uyumi o‘rtasidagi balandlik 5 metr va uyumning tabiiy qiyalik burchagi 25⁰ sharoitida olib boriladi.

Loyihalanayotgan don omborining pasport sig‘imi deb bug‘doy donining hajmiy og‘irligi  = 0,75 t/m³ va uning namligi 14,0-15,5 foiz hisobida amalga oshirilgan sig‘imga aytiladi. Ishchi sig‘im esa haqiqatda joylashtirilishi ko‘zda tutilgan donning hajmiy og‘irligi va uning namligi asosida amalga oshirilgan hisob kitoblar natijasida olingan sig‘imga aytiladi. Don uyumining balanligi
omborda joylashtirilayotgan donning namlik darajasiga bog‘liq bo‘lib, ombor devorlari oldidagi balandlik 2,5 metrdan oshmasligi lozim. SHuning uchun ombor devorlarida 2,5 metr balandlikda qizil chiziqlar tortib qo‘yiladi.
Don omborxonalarining pasport sig‘imi quyidagi formula orqali hisoblanadi.


E  ^A  B  h  ^{ A  a } ^{ B  b } H  h^   , тонна

^омбор 

   

2
   ²  _

Bu yerda: A va V – omborning ichki uzunligi va kengligi, metr; h-ombor devori oldidagi don uyumining balandligi, metr; a- don uyumining yuzadagi uzunligi, metr; b- don uyumining yuzadagi kengligi, metr; H- don uyumining omborxona o‘rtasidagi balandligi, metr.
a va b ning o‘lchamlari quyidagi formula bilan hisoblanadi.
a  A  2 H  h ctg; b  B  2H  h ctg
Bu yerda: α- don uyumining tabiiy qiyalik burchagi; αq 25⁰

Sig‘imi 3200 tonna bo‘lgan don omborxonasi