Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zamonaviy uzluksiz ta

 ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
138 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ 
-ўйинда 
жамоаларни ташкил этишда болалар ўртасидаги ижобий-ҳиссий 
муносабатларни ўрнатиш мақсадида ёш, индивиудал, психологик хусусиятларни инобатга 
олиш;
-дидактик топшириқлар, ривожлантирувчи машқлар, воситаларни тайёрлаш; 
-ўйинда математика, она тили, атроф оламга доир билимларнинг ўзаро боғлиқ 
нуқталарига алоҳида эътибор қаратиш; 
-ўйин шартларининг болалар томонидан тўлиқ тушунилганлигига эришиш.
Интеграцион ўйинлар болаларда коммуникатив малакаларни, ўз-ўзини номоён 
қилиш, ўз фикрини айта олиш ва асослаш, масъулитли бўлиш, қоидаларга риоя этиш орқали 
иродавийликни ривожлантиришда катта аҳамиятга эгадир. Бу эса уларни мактаб таълимига 
самарали тайёрлашнинг зарур омилларидан бири ҳисобланади.
Ўйин орқали болаларда ижтимоий кўникмаларни ривожланади. Мактабгача ёшдаги 
болаларнинг ижтимоийлашувига доир тадқиқотларни психолог олимлари Л.С.Виготский 
А.Н.Леонтьев, Е.Л.Яковлева ва бошқалар олиб борганлар. Мазкур олимларнинг педагогик 
қарашларида болалар ўйин орқали оламни англаши, кишилар ўртасидаги муносабатларга 
тайёр бўлишлари асослаб берилган. Ҳаракатли ўйинлар- болаларни тезкорликка, эпчиликка 
ва чидамлиликка ўргатиб, уларда психик процесслар: хотирани яхшилашга, диққатни 
жамлашга, иродани мустаҳкамлашга, ижодкорликни ривожлантиришда муҳим ўрин 
эгаллайди.
Ўйиннинг 
метод сифатида мактабгача таълим жараёнида қўлланилиши 
педагогларга болаларда соҳа компетенцияларини мақсадли ривожлантириш имконини 
беради. Ўйин фаолият тури сифатида мактабгача таълим ташкилотининг кун тартиби билан 
боғлиқ равишда эрталаб, тушликкача ва сайр мобайнидаги эркин фаолият тарзида 
қўлланлиши мумкин. Замонавий психология ва турли йўналишларга хос билимларни 
ўргатиш методикаларида ўйин соғломлаштириш, барқарорлаштириш вазифасини бажариши 
ҳам мумкин. Бу вазият ўйинтерапия деб номланади. 1920 йилларнинг бошларида 
психодрамма-ўйинни саҳналаштириш қўлланила бошлаган. Ҳозирги даврга келиб, ўйиндан 
ижтимоий-психологик тренинг сифатида фойдаланилмоқда. Энг муҳими ўйиндан 
фойдаланилганда унинг таълимий, тарбиявий ва ривожлантирувчи вазифаларини педагоглар 
тўғри англашлари мақсадга мувофиқдир.
Қуйида ҳам математик, ҳам нутқий (она тили), ҳам аторф олам, ҳам жисмоний 
ривожланиш имконини берувчи муаллифлигимизда ишлаб чиқилган “Қуёшча” ўйинини 
келтириб ўтамиз.