9 b 2-savol. Servis korxonalarida mehnat resurslaridan foydalanish Servis menedjmentini asosiy e’tibori doimiy mijozlar guruhiga qaratilishi kerak. Servisni jahondagi rivojlanishi xususan bozorni evolyusion o’sish bosqichda, yangi mijozlar axtarishga nisbatan doimiy mijozlar hohishlarini qondirishga qaratilgan dasturlarni amalga oshirish arzon tushadi. Maxsus tadqiqotlar asosida, oldingi mijozlarni, ularni talab dinamikasini qondirish hisobida, saqlab qolish yangi mijozlar axtarishga nisbatan 5 barobar arzon tushishi aniqlangan. Bu doimiy mijozlarga nisbatan amalga oshiriladigan yuqori sifatli servis o’zini ko’p marotaba qoplashidan dalolat beradi. Shuning bilan birga, dinamik rivojlanishiga yo’naltirilgan servis korxonasi ertami-kechmi modernizasiya qilina boshlanadi, bu esa uni menejmenti oldiga yangi servis mahsulotlarini xarid qila oladigan istemolchilarni o’rganish zarurligi vazifasini qo’yadi. Bu holda, menedjerlar tomonidan yangilikka intiluvchan iste’molchilar guruhlari va ijtimoiy qatlamlarini o’rganish, ular talablarini va xizmat sohasidagi shaxsiy o’zini tutish jihatlarini, umuman ularni kommunikativ o’zini tutish xususiyatlarini bilishlari muhim hisoblanadi. Servis korxonasi har bir bo’limini menedjeri mijozlarni qoniqanligini va moyilligini o’rganishda faqat so’rov va statistik tahlilga asoslanmasligi kerak. Ularni eng muhim funksiyalaridan biri mijozlar bilan bevosita aloqalarga qaratilgan bo’lib, ularni talablarini aniqlash, ular xizmat ko’rsatish jarayonidan nima kutayotganliklarini va ularga hohishlariga ko’ra nima taqdim etish kerakligini bilish imkonini beradi. Bundan tashqari, mijozlar tomonidan xizmat ko’rsatish jarayonini baholanishini bilish muhim hisoblanib, bu esa korxona faoliyatidagi kamchiliklarni obyektiv baholashga imkon beradi. Bunda faqat iste’molchilar kutishlarini passiv kuzatib borish xato hisoblanadi. Menedjer xizmat ko’rsatishi samaradorligi, shuningdek mijoz va ham firma uchun foydalilik nuqtai nazaridan iste’molchilarni o’ziga xos tarzda yo’naltira olishi kerak.
9 b 3-savol.Shuni ta’kidlash kerakki, shikoyatlarni qondirish va ular hajmini kamaytirishni investisiyalash eng rentabel ekan. Iste’molchilarni shikoyatlariga e’tiborli munosabatda bo’lish quyidagi ijobiy oqibatlarga olib keladi: - mavjud iste’molchilar bilan yaxshi o’zaro munosabat yaratiladi. Bu esa doimiy mijozlarni kengayishiga va sotuv hajmini oshishiga olib keladi; - shikoyatlar pulsiz bo’lib xizmat siftini oshirishga yordam beruvchi ma’lumot beradi; - shikoyatlar bilan ishlash iste’molchi va korxona o’rtasidagi ziddiyatlarni paydo bo’lishiga to’sqinlik qiladi. Ishga tushirish yoki jalb qilish - bu HR-menejerlar yoki ish beruvchilarning asosiy vazifalaridan biri bo'lgan ish jarayoni. Bundan tashqari, ishga olish ish qidirish bo'yicha agentliklar va ixtisoslashtirilgan internet saytlari tomonidan taqdim etilgan asosiy xizmatdir. To'g'ri nomzodni tanlash mahsuldorlikni oshirish, daromadni oshirish va xodimlarning sadoqatini oshirishga yordam beradi. Noto'g'ri tanlovlar odatda xodimlarning katta aylanmasiga yoki ishchilarning malakasi etarli emas. Xodimlarni tanlash vakansiya ta'rifi va kadrlar bozorida va ish beruvchilik kompaniyasidagi mavjud vaziyatning mosligini tahlil qilish bilan boshlanadi. Agar kerak bo'lsa, vakansiya tavsifi belgilanadi. Keyin nomzodlarni izlash bosqichi boshlanadi. Nomzodlarning dastlabki bazasiga ega bo'lish maqsadga muvofiq, va ish vaqtida doimiy ravishda to'ldiriladi. Servis korxonasi ishlab chiqarishini tarkibi. Hamma joylarda mateiallar va xom-ashyoni sarflash me'yorlari mavjud.