Vzu davlat va huquq asoslari

Yuridik pretsedent — huquqning shunday manbaiki, bunda muayyan ish bo'yicha chiqarilgan sud qarori kelgusida shunday ishlarni hal etishda qoidaga aylanishi mumkin.
Yuridik pretsedent ish bo'yicha sud yoki ma’muriy organning qaroriga muayyan normativ (umummajburiy) kuch berishni bildiradi. Bunday qaror kelgusida shun-day ishlarni ko'rib chiqishda majburiy bo'ladi va shu bilan huquqiy tus oladi.
Huquqiy odat va yuridik pretsedent bir qator xorijiy mamlakatlarning huquq tizimida katta ahamiyatga ega. lekin O'zbekiston Respublikasining huquq tizimida qo'llanilmaydi.
Sud pretsedenti Buyuk Britaniya. AQSH, Kanada. Avstriyada huquq manbai hisoblanadi. Bu mamlakatlarning hammasida sud hisobotlari chop etiladi. Ulardan pretsedentlar haqida ma’lumot olish mumkin. Albatla. bu mamlakatlarning har birida sud pretsedenti turlicha qo'llaniladi. Prelsedentni huquq manbai sifatida tan olish. qonun bo'lmagan yoki bo'lgan sharoitlarda ham sudga qonun ijodkorligi vazifasini bajarish imkonini beradi.
TVormativ-huquqiy hujjat — vakolatli davlat organining belgilangan tartibda qabul qilgan yuridik hujjati bo'lib, umum- majburiy xulq-atvor qoidalarini o'z ichiga oladi. Barcha normativ- huquqiy hujjatlarga quyidagi belgilar xosdir:

• 
  ular huquqiy normalarni belgilab beradilar, o'zgartiradilar yoki bekor qiladilar;
  
• 
  ularda belgilangan qoidalarning mazmuni bayon etiladi;
  
• 
  belgilangan normalarga umummajburiy tus beradi yoki ilgari belgilangan normalarning amalda bo‘lishini bekor qiladi.