Вирусологиядан саволлар рўйхати Азотнинг табиатдаги айланиши

Тамаки мозаикаси вируси нинг капсиди 2130 та суббирликдан иборат ва РНК геноми 6400 жуфт нуклеотидлардан иборат. Оқсиллари 158 та аминокислоталар қолдиғидан иборат.

• 
  М 13 бактериофаги – узунлиги 900 нм ва эни 9 нм атрофида, вирус зарраси таркибида 5 хил оқсилларни сақлайди. Асосий қобиқ оқсилларини бактериофагнинг 8 ген(g8p)ининг маҳсулоти ҳисобланади. G8p гени таҳминан 50 та аминокислоталар қолдиғидан иборат.
  
• 
  Капсиднинг синтезига жавоб берадиган генлар (g3p, g6p, g7p, ва g9p) асосан капсиднинг икки учида жойлашган.
  

33. 
    Ҳар хил гуруҳларга мансуб вирусларнинг типик вакиллари: СПИД, грипп ва гепатит.
    
34. 
    Вирусларнинг морфологик тузилиши.
    

• 
  Viruslar tashqi ko‘rinishi, o‘lchamlari – morfologik xususiyatlari bilan turlichadir. O‘simlik viruslari, odam va hayvon viruslari, faglar va boshqa prokariot va eukariotlar viruslari o‘ziga xos morfologiyaga ega.
  

Odam va hayvon viruslari:

• 
  Ularni ko‘pchiligi sferasimon, oddiy va murakkab tuzilishga ega zarrachalar bo‘lib, ularni qobiqli va qobiqsiz, qobiqlarida har xil ko‘rinishdagi o‘simtali yoki o‘simtasiz shakllilari, do‘ngliklar bo‘ladi.
  
• 
  Ularni ko‘pchiligi sferasimon, oddiy va murakkab tuzilishga ega zarrachalar bo‘lib, ularni qobiqli va qobiqsiz, qobiqlarida har xil ko‘rinishdagi o‘simtali yoki o‘simtasiz shakllilari, do‘ngliklar bo‘ladi.
  

Viruslarining tuzilishi va tarkibi

• 
  O‘simlik viruslarining ko‘pchiligi sfera yoki tayoqcha shaklidagi oqsilli qobiq va uning ichida joylashgan nuklein kislotadan iborat bo‘lib, ularning tarkibidagi nuklein kislota miqdori 15—45% atrofida, spiral simmetriyali viruslarda 5%, batsillalarga o‘xshashlarida 1% ga yaqin; ba’zi vakillarida 20% ga yaqin lipidlar ham uchraydi. Bulardan tashqari virus kristallarida 50% ga yaqin suv ham bo‘ladi.
  

35. 
    Вирус оқсиллари ва нуклеин кислотаси.
    

36. 
    Вирусларнинг тарқалиши. Вироидлар ва прионлар.
    

Viroidlar mayda (bir necha yuz nukleotid), aylana shaklida, bir zanjirli, oqsillarni kodlamaydigan RNKlar bo'lib, ular yuksak o'simliklarda avtonom ravishda ko'payadi. Ba'zilari patogen, ammo boshqalari aniq simptomlarni keltirib chiqarmaydi. Viruslarning ko'pchiligining genomlaridan farqli o'laroq, viroidlar genomi oqsil kapsidi bilan himoyalanmagan bo’ladi.