O’qish jarayonida mustaqil ta’limni quyidagi ikki guruxga bulish mumkin:
1.auditoriyadagi mustaqil ta’lim
2.auditoriyadan tashqarida bajariladigan mustaqil ta’lim. Auditoriyadan tashqarida bajariladigan mustaqil ta’limda talabalar pedagoglar tomonidan berilgan topshiriqlarni o’qituvchining ishtirokisiz bajaradilar. Mustaqil ta’limning samarali bulishi uchun quyidagi usul va vositalardan foydalanish maksadga muvofiq: klaster, suxbat, baxs, toifalash jadvali, pinbord, insert, «Bilaman, bilishni xoxlayman, bilib oldim» jadvali, T-jadval, Venndiagrammasi, «Nima uchun?», baliq skeleti va boshkalar. Auditoriyadan tashkarida bajariladigan mustaqil ishlar quyidagi turlarda amalga oshiriladi:
• ma’ruza, amaliymashg’ulotlar, seminar va laboratoriyalarga tayyorgarlik;
•o’quv rejadagi fanlarning ma’ruza mashg’ulotlarida o’rganilmaydigan mavzularini mustaqil o’rganish;
• internetdan kerakli ma’lumotlarni izlab topish;
• kurs ishlari, kurs loyixalari, bitiruv malakaviy ishlar va magistrlik dissertatsiyalarni tayyorlash;
• axborot-resurs markazi katalogi orqali mustakil ravishda adabiyotlarni izlash;
• o’quv audio yozuvlarini eshitish, video-materiallarni kurish;
• o’rganilayotgan mavzu buyicha darslik, o’quv qullanmalarni o’rganish;
• nazorat ishlarini bajarish;
• mavzular buyicha dokladlar, referatlar va esselar yozish;
• seminar va konferensiyalarda ma’ruza qilishga tayyorgarlik qilish;
• amaliy mashg’ulotlarda berilgan masala va misollarni yechish;
• o’quv materiallarini tizimli o’rganish maqsadida albom, jadval, sxema, rebus, testlar va krossvord tuzish;
•o’rganilayotgan mavzular buyicha aloxida talaba yoki bir gurux talabalar ko’rgazmali qullanmalar tayyorlashi;
• mustaqil o’rganilayotgan savollarni konspektlash;
• ma’ruzada olingan bilimlarni mustaxkamlash maqsadida testlar yechish;
• ijodiy va ilmiy ishlarni bajarish;
• talabalarning ilmiy jamiyatlar va tugaraklarda ishtirok etishi;
• tanlovlar va olimpiadalarda qatnashish;
• o’tgan amaliyot buyicha xisobotlar, talabalar konferensiyalariga ilmiy dokladlar tayyorlash;
• xisob-kitob va grafik ishlarni bajarish;
• joriy, oralik va yakuniy nazoratlarga tayyorgarlik kurish;
• monografiyalarni konspektlash.
Ma’lumki, ilg’or xorijiy davlatlar tajribasida ta’lim kredit soatlar asosida olib boriladi. Talabalarning mustaqil ishi rasmiy ravishda kredit soatlarga kiritilmaydi va nazorat qilinmaydi, chunki texnik jixatdan nazoratni amalga oshirish juda murakkabdir. Lekin xar bir kredit soatiga 2 soatdan mustaqil ish rejalashtiriladi va talabalar tomonidan bajariladi. Shuning uchun talabalarga o’quv jarayonida bilim berishda ularni mustaqil ta’lim olish (mustaqil xolda o’rganilgan mavzu materiallarini mustaxkamlash va kengaytirish, mustaqil ishlarni bajarishlari) ga yunaltirish lozim. Fanning amaliy darslarida talabalarni mustaqil ta’lim olish faoliyatiga yunaltirish quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi:
1.Fanning amaliy darslarida talabalarga qisqa muddatli mustaqil mavzuga binoan ishlarni bajartirish orqali ularni mustaqi lta’lim olish faoliyatga yunaltirish berib boriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |