Viloyati hokimligi xalq ta’limi

Teorema. x²=d tenglama, bunda d>0, ikkita ildizga ega:
x₁=_{ }
O d ni tenlamaning chap qismiga olib o`tamiz:
x<sub>1</sub>-d=0
d>0 bo`lgani uchun arifmetik kvadrat ildizining ta`rifiga ko`ra d=(_{ })²=0
Bu tenglamaning chap qismini ko`paytuvchilarga ajratib, quyodagini hosil qilamiz.
(x-<sub> </sub>)(x+<sub> </sub>)=0,
bundan, x<sub>1</sub>=<sub> </sub> x<sub>2</sub>=-<sub> </sub>
Masalan, x<sup>2</sup>=<sub> </sub> tenglama x<sub>1.2</sub>=<sub> </sub>=<sub> </sub> ildizlariga ega; x<sup>2</sup>=3 tenglama x<sub>1.2</sub>=<sub> </sub> ildizlarga ega; x<sup>2</sup>=8 tenglama x<sub>1.2</sub>=<sub> </sub> ildizlariga ega.
Agar x<sup>2</sup>=d tenglamaning o`ng qismi nolga teng bo`lsa, u holfda x<sup>2</sup>=0 tenglama bitta ildizga ega: x=0. x<sup>2</sup>=0 tenglamani x*x=0 ko`rinishda yozish mumkin bo`lgani uchun ba`zan x²=0 tenglama ikkita o`zaro teng ildizga ega deyiladi x<sub>1.2</sub>=0.
Agar d<0 bo`lsa, u holda x²=d tenglama haqiqiy ildizga ega bo`lmaydi , chunki haqiqiy sonning kvadrati manfiy son bo`lishi mumkin emas. Masalan, x²=-25 tenglama haqiqiy ildizlarga ega emas.
5.Yangi bilimlar o’zlashtirilishini tekshirish va mavzuni mustahkamlshga o’tish
Savollar tuzish yordami bilan tushunganlik darajasini aniqlashash (savollarni og`uvchilar o`zlari tuzadilar.
Masalan 1.Kvadrat tenglama deb nimaga aytiladi?
2.Kvadrat tehglamani a, b ,c-hadlari qanday nomlanadi ?
3.x²=d tenglama nechta ildizga ega?
4.x ²=81 tenglama ildizlarini toping.
Savollarni guruhlar o`zlari tekshiradilar o`qituvchi nazorati ostida.
Mavzuga doir misollarni yechish ko`nikmalarni hosil qilish.
294-295 misollar og`zaki yechiladi. Bu misollarni yechish paytida “O`rtog`ingni sina” o`yini buyicha musobaqa tarzida bir o`quvchi javob bersa, ikkinchi oquvchi uning to`g`riligini tekshiradi.
294 misol.Quyidagi ko`rsatilgan tenglamalardan qaysi biri kvadrat tenglama bo`ladi.
1)5х²-14х +17=0 javob a=5, b=-14, c=12.
3)-7x²-13x+8=0; javob a=-7, b=-13, c=8
5)-13x⁴+26= 0 kvadrat tenglama emas.
295 misol.Kvadrat tenglamaning koeffitsiyentlarini va ozod hadini ayting.
1)5x²-14x+17=0. a=5,b=-14,c=17.
3)2/3x²+4=0. a=2/3, b=0, c=4.
5)-13x²+x+1/3=0. a=-13, b=1, c=1/3.
296 misol.Agar ax²+bx +c=o kvadrat tenglamani koeffisiyentlari ma`lum bo`lsa, shu kvadrat tenglamani yozing.
1.a=2, b=3,c=4. 2x²+3x+4=0.
3.a=1,b=-5,c=0. X²-5x=0. Bu misol yechimini o`zlari tekshirib natijani muhokima qiladilar.
Bu o`yinda o`quvchilar orasida o`zaro hamkorlik,do`stona munosabat, talabchanlik tuyg`ularini shakllantiriladi.