Veterinariya virusologiyasi

Viruslarni qonga ta’siri – eritrotsit tropizm gerpes viruslarda, cho‘chqalarning o‘lat virusi eritrotsit va granulotsitlarni ishlab chiqarish xususiyatiga ega. Kasallikning klinik belgilari paydo bulgunga qadar qon ishlab chiqaruvchi sistemalarni strukturasini buzishga, eritrotsitlarni yetilishiga kuchli ta’sir qiladi aplaziya. Bir qancha surunkali kechadigan virus infeksiyalarda leykotsitlarning zararlanishi kelajakda interferon sintezlashning pasayib ketishiga sababchi bo‘ladi.
Viruslarni hujayraning genetik apparatiga ta’siri. Bir qancha miksovirus infeksiyalarda (qizamiq, paratip, Senday va boshqalar chaqiradi). Xromosomalarda buzilishlar. Bu xol kasallikni o‘tkir kechayotgan davrida kuzatiladi.
Virusning virulentligi – virulentlik bu patogenlik darajasidir. Bu virusning shtammi va saqlash sharoitiga, va organizmga yuborish usuliga bog‘liqdir. Masalan: bir xildagi virusni har xil virulentli darajasi bo‘lishi mumkin. Nyukasla kasalligining virusi velogenn (yuqori virulentli), lizogen (o‘rtacha virulentli), lentogen, va apatogen shtammlari mavjud. Bir sutkalik hujayralarga patogen bo‘lmagan va virusologiya praktikasida ko‘p ishlatilayotgan tirik vaksinalar (La-sota, B_I, Bor/VTNKI/74, FR va F – shtammlari bor).
Nazorat uchun savollar

1. 
   Infeksiyani patogenezi deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Virusning persistentsiyasi deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Rekonvalessent hayvonlar to‘g‘risida tushunchangiz?
   

Ko‘rgazmali qurollar.
Bakteritsid lampalar, stol ustiga o‘rnatilgan boks, magnitli aralashtirgich, lyuminessent mikroskop, to‘qimani maydalagich, diaproektor, termostat, sentrifuga, suv hammomi, ovoskop, avtoklavlar, quritgich shkafi, distillyator, sovitgichlar, matraslar, sterilizatorlar, kyuvetalar, eritmalar, pleksiglas, panellari, petri likobchalari, kolbalar, buyum oynalari, probirkalar, vaksinalar, qaychilar, pinsetlar, shpritslar, ignalar, pH metr, oddiy mikroskoplar, oziq muhitlar, preparatlar, xloramin, o‘yuvchi natriy, lizol, jadvallar, slaydlar, ommabop filmlar, uslubiy qo‘llanmalar

10. Mavzu: Bir necha turdagi hayvonlarga umumiy bo‘lgan VIRUSlarni o‘rganish

RABIES VIRUSES