«veterinariya» ixtisosligi bo’yicha oliy o’quv yurtlari uchun qo’llanma

 
Oldini olish
. Parrandalarni toza suv bilan ta’minlash, ularga sifatli 
oziqalar berish, tovuqxonalarga yaqin joylarda mineral o’g’itlarning 
saqlanishi, sanoat chiqindilari va chiqindi suvlarning to’planishiga yo’l 
qo’ymaslik lozim.
Jig’ildonning tiqilishi 
(Obturatio ingluvini,
 
qattiq jig’ildon, 
jig’ildon atoniyasi, jig’ildonning kengayishi) - jig’ildon oziqa bilan 
to’lishi va jig’ildon devori tono’sining yo’qolishi bilan o’tadigan 
kasallik. To’liq va qisman tiqilishlar farqlanadi. 
 
Belgilari
. Kasallik asosan surunkali kechadi. Holsizlanish, 
befarqlik, 
ishtahaning 
pasayishi, 
jig’ildonning, 
hamirsimon 
qonsistensiyali bo’lishi, kattalashishi va osilib turishi, jig’ildon 
devorining atrofiyaga uchragan joyidan donlarning to’qilishi, keskin 
oriqlash, anemiya va tuxum berishning to’xtashi kuzatiladi jig’ildonning 
kattalashishidan kelib chiqadigan asfiksiya oqibatida kasal parranda 
halok bo’lishi mumkin.
 
Davolash
. Etiologik omillar bartaraf etilgach, jig’ildon yuviladi 
yoki 20-30%-li ko’ngaboqar yoki o’nga vazelin yog’i yuboriladi va 
keyin og’iz tomonga qaratib massaj qilinadi. Jig’ildonga dag’al yoki 
yirik donli oziqalar tiqilgan paytlarda jig’ildon iborat bo’lsa, jarrohlik 
yo’li bilan tozalanadi va 2-3 kunlik maxsus parhyez oziqlantirishi 
belgilanadi. 
 

---

197 
Oldini olish
. Oziqlantirish qoidalariga rioya qilgan holda, 
parrandalarga nomansub oziqalar berilishi, uzoq muddat och qolgan 
parrandaga, birdaniga ko’p miqdorda oziqa berish, suvsiz qoldirish, 
vitaminlar va mineral moddalar yetishmovchiliklari kabi salbiy 
omillarga barham beriladi.