«veterinariya farmatsevtikasi» kafedrasi


Tarqalish fazasida dorilarning o‘zaro ta’siri



Download 302,98 Kb.
bet83/120
Sana13.06.2022
Hajmi302,98 Kb.
#666319
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   120
Bog'liq
Dorilarni o\'zaro ta\'sir xususiyatlari Majmua 2021

Tarqalish fazasida dorilarning o‘zaro ta’siri
A’zo va to‘qimalar qon aylanishiga ta’sir qiladigan dori moddalari birga ishlatilayotgan dorilarning tarqalishiga ta’sir qilishi mumkin. Masalan, yurak yetishmovchiligi bor bemorlarda buyraklar qon aylanishi kamayishi va buyrak koptokchalari filtratsiyasi buzilganligi sababli siydik haydovchi moddalarning ta’siri ancha sust kechadi. Bemorlarga kiritilgan qon tomirlarini kengaytiruvchi va yurak qisqarish qobiliyatini oshiruvchi dorilar diuretiklar ta’sirini kuchaytiradi.
Qonning reologik xususiyatlarini yaxshilovchi moddalar (trental, dipiridamol, reopoliglyukin) preparatlarning mayda qon tomirlarda tarqalishini yaxshilaydi.
Intal, glyukokortikoidlar olayotgan bronxlar obstruksiyasi bor bemorga bir vaqtda bronxlarni kengaytiruvchi dorilar (simpatomimetiklar) yuborilsa, yuqorida aytilgan preparatlarning bronxlarning kerakli joyiga tarqalishini yaxshilaydi.
Dorilarning oqsil bilan bog‘lanish fazasidagi o‘zaro ta’siri
Dorilar kombinatsiyasidagi oqsil bilan bog‘lanish qobiliyati yuqori bo‘lgan dorilar oqsil bilan bog‘langan boshqa dorilarni siqib chiqarish, ularning qon plazmasidagi sof miqdorini oshirish hisobiga ularning farmakoterapevtik samarasini va salbiy ta’sirini kuchaytirishi mumkin. Yuqoridagi qonuniyat qon plazmasi oqsili bilan 85 foizdan ko‘p bog‘langan dorilar uchun (masalan, oqsil bilan bog‘langan digitoksinning 98 foizdan 96 foizga kamayishi uning qondagi sof holdagi miqdorini 2 martaga oshyradi), bu esa bemor uchun xavflidir. Bu hodisa digitoksin bilan klofibrat bir vaqtda ishlatilganda kuzatilishi mumkin. Salitsilatlar, butadion, klofibrat bilvosita ta’sir qiluvchi konni suyultiruvchi moddalarni ko‘paytiradi, bular o‘z navbatida lidokain, propranalol, xinidin, veropamil, digitoksinni oqsildan siqib chiqaradi.
Dori moddalarning biotransformatsiya jarayonidagi o‘zaro ta’siri
Dorilar biotransformatsiyasi asosai jigarda mikrosomal fermentlar ta’sirida kechadi, ko‘p dorilar bu jarayonni tezlashtirishi yoki sekinlashtirishi aniqlangan. \
Bu jarayonni tezlashtiruvchi dorilarni induktorlar (barbituratlar, ddt, geksaxloran, alkogol, kofe), o‘z metabolizmini kuchaytiruvchilarni (fenobarbital, butadion, nitratlar) autoinduktorlar deb yuritiladi. Induktorlar bilan birga yuborilayotgan dorilar miqdorini ko‘paytirish kerak (masalan, bilvosita antikoagulyantlar). Induktorlarni kiritish to‘xtatilganda u bilan yuboriladigan dori miqdorini kamaytirish tavsiya qilinadi, aks holda dorining salbiy ta’siri kuzatilishi mumkin.
Mikrosomal ferment tizilmasi faolligini susaytiruvchi moddalar (narkotik, og‘riq qoldiruvchi, aktinomitsin, antidepressantlar, simetidin va boshqalar) ingibitorlar deb ataladi, bular bilan bir vaqtda kiritilayotgan dorining jigarda metabolizmi susayishi hisobiga ularning qondagi miqdori oshib ketadi va salbiy ta’sir qilish xavfi kuchayadi. Masalan, simetidin bilvosita ta’sir qiluvchi qonni suyultiruvchi dorilarni jigardagi metabolizmini susaytirib, qon oqish xavfini kuchaytiradi.
Levomitsetin — tolbutamid, difenilgidantoin va neodikumarinni jigardagi metabolizmini susaytiradi, natijada (levomitsetin va tolbutamid bir vaqtda ishlatilganda) gipoglikemik komaga sabab bo‘lishi mumkin.


Download 302,98 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   120




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish