Учинчидан, Фуқаролик кодексининг 635 – моддаси асосан, ишни бажариш муддатлари ҳақида сўз боради. Унга кўра “Пудрат шартномасида ишни бажаришнинг бошланғич ва охирги муддатлари кўрсатилади. Тарафлар ўртасидаги келишувга мувофиқ, шартномада ишнинг айрим босқичларини тугаллаш муддатлари (оралиқ муддатлар) ҳам назарда тутилиши мумкин.” 3
Ишни бажаришнинг бошланғич ва охирги муддатлари пудрат шартномасининг шартларига киритилиши лозим. Бунда қонун ишнинг алоҳида қисмларини бажариш босқичлари муддати, яъни оралиқ муддат белгилаш имкониятини яратиб берган. Ишни бажариш муддатини белгилашнинг аҳамияти шундаки, ушбу муддатда пудратчи ишнинг тугалланмаганлиги учун жавобгар бўлади. Буюртмачи ишни ўз вақтида бажармаганлиги натижасида етказилган зарарни пудратчидан ундиришга ёки шартномани бекор қилишга ҳақли.
Шуни эътиборга олиш керакки, Ўзбекистон Республикасининг “Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг шартномавий – ҳуқуқий базаси тўғрисида”ги Қонунида ишларни ўз вақтида бажармаслик ёки бажармаслик учун жавобгарлик тартиби белгиланган. Товарларни етказиб бериш муддатлари кечиктириб юборилган, тўлиқ етказиб берилмаган, ишлар бажарилмаган ёки хизматлар кўрсатилмаган ҳолларда, товар етказиб берувчи (пудратчи) сотиб олувчига (буюртмачига) кечиктирилган ҳар бир кун учун мажбурият бажарилмаган қисмининг 0,5 фоизи миқдорида пеня тўлайди, бироқ бунда пенянинг умумий суммаси етказиб берилмаган товарлар, бажарилмаган ишлар ёки кўрсатилмаган хизматлар баҳосининг 50 фоизидан ошиб кетмаслиги лозим. 4
Агар иш пудратчи томонидан пудрат шартномасидан четга чиққан ҳолда бажарилиб, иш натижасини ёмонлаштирган бўлса, ёки уни шартномада назарда тутилган мақсадлар учун ёхуд шартномада яроқсизлик ҳақида тегишли шартлар бўлмаган тақдирда, одатдаги мақсадлар учун фойдаланишга яроқсиз бўлиб қўядиган бошқа камчиликлар билан бажарилган бўлса, буюртмачи башарти қонунда ёки шартномада бошқача тартиб назарда тутилган бўлмаса, буюртмачи ўз хоҳишига кўра пудратчидан қўйидагиларни талаб қилишга ҳақли:
камчиликларни оқилона муддатда бепул бартараф этиш;
иш учун белгиланган баҳони мутаносиб равишта камайтириш;
шартномада буюртмачининг камчиликларини бартараф этиш ҳуқуқи назарда тутилган бўлса, уларни бартараф этишга қилган ўз харажатларини қоплаш;
Пудрат шартномасининг муаян камчилик учун пудратчини жавобгарликдан озод қилиш тўғрисидаги шарти, агар бундай нуқсонлар пудратчининг айбли ҳаракатлари ёки ҳаракатсизлиги туфайли вужудга келганлиги исботланса, пудратчини жавобгарликдан озод қилмайди. Бундай ҳолларда исботлаш мажбурияти буюртмачи зиммасига юклатилади, шунинг учун шартномага шундай ўхшаш шартларни белгилашга эътибор билан ёндашиш талаб этилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |