Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Axborotlashtirish - yuridik va jismoniy shaxslarning bo‘lgan ehtiyojlarini qondirish uchun axborot resurslari, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari hamda axborot tizimlaridan foydalangan holda qulay sharoit yaratishning tashkiliy ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy jarayonidir.

Jamiyatni axborotlashtirish - bu axborot resurslarini shakllantirish va ulardan foydalanish asosida tashkilot, davlat boshqaruv organlari, fuqarolaming huquqini amalga oshirish va iste’molchilaming axborot ehtiyojlarini qondirish uchun optimal sharoitlami yaratishning tashkiliy, ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnik jarayonidir.
Axborotlashtirish tarixi AQSh XX asming 60-yillarida, Yaponiyada 70-yillarida va 70-yillaming oxirida G‘arbiy Evropada boshlangan.
Zamonaviy ishlab chiqarish va boshqa faoliyat ko‘rsatish sohalari borgan sari axborot xizmat ko‘rsatish va katta miqdordagi axborotlami qayta ishlashga muhtoj bo‘lmoqda. Turli xildagi axborotlami qayta ishlashning universal texnik vositasi bo‘lib shaxsiy kompyuter hisoblanadi. Kompyuterlaming paydo boTishi va taraqqiy etib borishi - bu jamiyatni axborotlashtirish jarayonining ajralmas qismidir.
Milliy iqtisodiyotning turli tarmoq va sohalariga axborot- kommunikatsiya texnologiyalarining keng joriy etishlishi iqtisodiyotning rivojlanishi, sarmoyalarning keng jalb etilishi, ish o‘rinlarining ortishi, barqaror iqtisodiy o‘sish, aholi turmush darajasining o'sishi va mehnatning sifat jihatdan yuksalishiga olib keladi (1.2 - rasm).
Jamiyatni axborotlashtirish zamonaviy ijtimoiy taraqqiyotning qonuniyatlaridan hisoblanadi. Ushbu tushuncha yaqin vaqtlargacha keng qoTlanilib kelingan «jamiyatni kompyuterlashtirish» tushunchasini siqib chiqarmoqda. Ular o‘zaro bir-biriga o‘xshash boTsa ham, bir-biridan jiddiy farq qiladi.




20


1-bob. Axborotlashgan jamiyatning shakllanish tendensiyalari