Vazirligi o‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

mujassam etiladi.





4.20 - rasm. SYTT negizida bulut texnologiyasi integratsiyalangan SaaS-
servislarining umumlashtirilgan sxemasi.


228




Hisoblash jarayonlari “Bulut” doirasida foydalaniladigan resurslardan faqat bittasini tashkil etadi. Uning ikkinchi resursi katta hajmdagi axborotlami saqlash maqsadlarida ishlatiladigan xotira resursi hisoblanadi. Va, oxiroqibat, uning uchinchi resursi - “bulut” imkoniyatlaridan gibrid foydalanish tushuniladi. Bunda ma’lumotlarni yig‘ish, saqlash va qayta ishlash jarayonlari bajariladi.
“Bulut” foydalanuvchilari resurslarga maxsus “Bulut” interfeyslari orqali bog‘lanadilar. Xizmatlarni taqdim etadigan har bir “bulut” modeli o‘ziga tegishli funksional interfeyslardan tarkib topadi.
Servisga yo‘naltirilgan “Bulutda hisoblash” taqsimlangan tizimining IaaS shaklida virtuallashgan protsessor, xotira va operatsion tizim tomonidan qo‘llaniladigan kiritish/chiqarish maydoni va shu operatsion tizim bilan birga ishlaydigan dasturiy ta’minot orasidagi bog‘lanishlarni amalga oshiradigan funksional interfeys vazifasini IaaS-interfeysi bajaradi.
“Bulut” foydalanuvchisi boshqaruvchi (administrator) interfeysidan foydalanib, o‘zi “bulut” servislarini boshqaradi - virtual mashinani yoqadi, o‘chiradi, undagi resurslarni manipulyatsiyalash orqali o‘z masalasini yechadi.
PaaS-interfeys va SaaS-interfeyslari tuzilishi jihatdan IaaS-interfeysi ko‘rinishida bo‘ladi, ammo funksional vazifalari platformada belgilangan vazifalardan kelib chiqib bajariladi.
Keltirilgan ma’lumotlarga asoslanib, servisga yo‘naltirilgan “Bulutda hisoblash” taqsimlangan tizimlariga quyidagi xususiyatlar mansub, degan xulosaga kelish qiyin emas:
ular asosan geterogen muhitda shakllanadi, xizmat ko‘rsatish sifati nazorat qilinadi, boshqaruv tizimi nisbatan sodda, tizim foydalanuv-chisining masalalari qayta ishlanadi, talab qilingan resurs va ma’lumotlar taqdim etiladi, tizimning doirasi kengaytirilishi, talab bo‘yicha o‘zgartirilishi mumkin va x.k.
Yuqorida tavsifi keltirilgan servisga yo‘naltirilgan “Bulutda hisoblash” tizimi asosida murakkab jarayonlar boshqaruvini amalga oshiradigan taqsimlangan tizimlarni shakllantirish mumkin.


229