Vazirligi o‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

markaziy elektr ta’minoti o‘chirilgan hollarda MQIM avtonom ishlashini ta’minlaydigan uzluksiz elektr quvvati vositalari;
yong‘indan saqlash signalizatsiyasi va yong‘inni o‘chirish vositalari; masofadan turib IP-nazoratni, elektr ta’minotini boshqarish va tizimga kirishni nazorat qilish tizimlari.
Quyida ma’lumot qayta ishlash tizimining server kompleksi va ma’lumot saqlash tizimi tashkil etilishining tavsifi keltiriladi:
Ko‘p sathli arxitekturaviy model MQIM server kompleksining nisbatan istiqbolli modeli hisoblanadi. Bu arxitekturada bir nechta server guruhlari ajratiladi (5.1 - rasm):

• 
  resurs serverlari yoki axborot resurslari serverlari , masalan fayl serverlari - ular axborotni saqlanishiga va ilova serverlarini kerakli ma’lumotlar bilan ta’minlashga javob beradilar;
  
• 
  ilova serverlari - kompaniya boshqaruv tizimining biznes jarayonini amalga oshirishga taalluqli ma’lumot qayta ishlash operatsiyalarini bajaradi, masalan, ma’lumot qayta ishlash modullarini bajaruvchi serverlar;
  
• 
  axborot taqdim etish serverlari - foydalanuvchi terminallari va ilova serverlari orasida interfeys masalasini hal qiladi, masalan, web-serverlar;
  

maxsus serverlar - MQIM ning boshqa turdagi vazifalarini bajaruvchi tizimostilarining ishlashini ta’minlaydi, masalan, zaxira nusxalarini yaratish tizimini boshqarish serverlari.


238




Ekspluatatsiya qilish shartlaridan kelib chiqib, ma’lum bir guruh serverlariga, shu guruhga mos talablar qo‘yiladi, ya’ni har xil guruh serverlariga talablar har xil.
Jumladan, axborot taqdim etish serverlari foydalanuuvchilar tomonidan kelgan qisqa so‘rov oqimlarining hajmi kattaligi bilan xarakterlanadi, shuning uchun ushbu turdagi serverlar yuklamalar taqsimlanishini ta’minlashi uchun “yaxshi” masshtablanganlik xususiyatiga (serverlar sonini ko‘paytirish imkoni mavjudligi) ega bo‘lishlari talab etiladi
Ilova serverlari uchun gorizontal masshtablanganlikni ta’minlash talabi unchalik muhim emas. Ular uchun vertikal masshtablanganlik muhim - protsessorlarning sonini ko‘paytirish, tezkor xotiraning hajmini oshirish, kirish- chiqish kanalalrining imkoniyatini oshirish.
Bunday imkoniyatlar foydalanuvchilarning multiplekslangan so‘rovlarini qayta ishlash va yechilayotgan masalalarning mantig‘ini bajarish uchun muhim hisoblanadi.
Ma’lumot qayta ishlash markazining ma’lumot uzatish tarmog‘ini loyihalashda an’anaviy uch sathli ( yetti sathli OSI modelining fizik, kanal, tarmoq satg‘lari) arxitektura.