Vazirligi I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot

Biror narsaning qiymati, unga erishish uchun voz kechilgan narsadir

Insonlar tomonidan ongli ravishda qarorlarni qabul qilishida tanlovning zaruriyati muqobil harakat yo`llarining xarajatlari va ne’matlarni solishtirishni talab etadi. Biroq, ko`p hollarda xarajatlar birinchi qarashda ko`rinishi mumkin bo`lganidek oddiy emas.

Oily ta`lim olishga qaror qabul qilishni ko`rib chiqaylik. Intellektual boyish va kelajakda yaxshiroq ishga ega bo`lish hayotning asosiy afzalliklari va imkoniyatlari bo`lgan foydani nazarda tutadi deylik. Lekin xarajatlari qanday bo`ladi? Bu savolga javob sizning o`qish uchun, kitoblar, xona va doska kabilarga muayyan pul miqdorini to`lashingizni zaruriyati bo`lishi mumkin. Shu bilan birga bir necha yil davomida oily ta`lim muassasasida ta’lim olish uchun siz nimalardan voz kechganingiz haqiqatdan ham xarajatlarda aks etmaydi.
Bu hisoblash ikki xil muammoni yuzaga keltiradi. Birinchidan, bu oily ta`lim muassasasiga borishning biror narsani o`z ichiga oluvchi haqiqiy xarajatlari bo`lmaydi. Ikkinchidan, oily ta`lim muassasasiga borishingizda sizning eng katta e’tiborga olmaydigan xarajatingiz vaqtingizdir. Siz bir yilni ma’ruza tinglab,
darsliklar o`qib va yozib vaqtingizni o`qishga sarflaganingizda, bu vaqtni boshqa ishga sarflash mumkin bo`lmaydi. Ko`pchilik talabalar uchun, oily ta`lim muassasasiga qatnab pul topishdan voz kechishlari ularni ta’lim olishlarining yirik yagona xarajatlari bo`ladi.
Bizga birinchi bobdan ma`lumki, muqobil qiymat bu biror narsaga erishishingiz uchun boshqasidan voz kechishingiz kerak demakdir. Qachonki, qaror qabul qilinayotganda qaror qabul qiluvchilar har bir ijobiy holat uchun imkoniyat darajasini inobatga olishlari kerak. Aslida ular sport bilan shug`ullanuvchi talabalar bo`lsalar, agar ular oily ta`lim olishdan voz kechsalar va professional sport bilan shug`ullanib millionlab pul ishlab topadigan bo`lsalar, ularning imkoniyati oily ta`lim muassasasi darajasidan baland bo`ladi. Bu ajablanarli emas, ammo ular ko`pincha oliy ta’limining foydasini baholashga arzimaydi, deb o`ylashadi.

3.