Variant 3 Fan. Uning asosiy mazmuni va mohiyati. Tayanch iboralar

3. Iqtisodiy jihatdan tadqiq etishda intuitsiyaning roli.
Intuitsiya inson hayotida alohida fenomenal va murakkab faoliyat bo'lib, inson ruhiy faoliyatida, y a ’ni ijodiy mehnatda, xususan, ilmiy ijodda katta rol o‘ynaydi Shu bilan birga u ijodiy izlanishda xotira, tafakkur va obrazli tasawur bilan aloqada bo‘ladi. Ba’zi ijodkorlar fan va san’atda umuman yangi kashfiyotlar qilib, ko‘pincha o‘zi ham buni qanday qilganini bilmaydi. Shunday qilib, ijodiy faoliyatda yangi fikrning qanday paydo bo‘lishini, biz sun’iy yo‘l bilan bilolmaymiz. Chunki yangi fikr bu asl (original) tushunish, shaxsiy nuqtai nazar (bir qator so‘zlar emas, balki taassurotlar, ongimizda har soniya o‘tadigan hodisadir -Z. Q.) bo‘lib, u kamdan-kam hollarda inson miyasiga quyulib keladi, ehtimol hayotda bir necha marta kelgan bo‘lishi ham mumkin. Darhaqiqat, aytishimiz mumkinki, agar odam o‘zini fikrlashga majbur qilishning yo‘lmi bilganda edi, hamma daho bo‘lib ketgan bo‘lar edi.Intuitsiya - haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bevosita anglab yetish qobiliyatidir. U doim inson aqli va joni birgalikda amalga oshirgan katta ish mahsuli hisoblanadi. Shu ma’noda faqat iste’dodli, mehnatkash va tirishqoq odamlargina intuitiv bilishga qodir.Intuitsiya muammosi falsafa va tabiatshunoslik tarixida har xil, ba’zan bir-birini istisno etuvchi yondashuvlar, nuqtai nazarlar va tasawurlar bilan tavsiflanadi. Antik falsafadayoq bu muammo atrofida keskin bahslarbo'lgan. Ioniya falsafasi namoyandalari intuitsiyaga bevosita bilim, sezgi a’zolari orqali bilish shakli deb qaragan bo‘lsalar, eley maktabi vakillari, shuningdek Levkipp va Demokrit bevosita bilim va sezgi a’zolari orqali bilishni rad etganlar, sezgilami soxta deb e’lon qilganlar. Suqrot talqinida intuitsiya «daymoniy» yoki «predmet g‘oyasiga egalik»dir. Platon ham hissiy bilishni haqiqat emas deb hisoblagan.
K.Makkonnell va S.Bryuning «Ekonomiks» darsligida iqtisodiy tahlilning pirovard natijasi bo’lib prinstip (asosiy qoida) va nazariyalarning ishlab chiqilishi hisoblanishi ko’rsatib berilgan. Iqtisodiyot nazariyasining vazifasi bo’lib dalil (fakt)larni izohlash va umumlashtirish, ma’lum tizimga keltirish, ya’ni ular o’rtasidagi o’zaro aloqalarni o’rnatib, yaxlit holga keltirish orqali dalillar to’plamiga tartib va mazmun baxsh etish hisoblanadi.