Maʼnaviyat
Manaviyat
Maʼnaviyat — inson ruhiy va aqliy olamini
ifodalovchi tushuncha. U kishilarning
falsafiy, huquqiy, ilmiy, badiiy, axloqiy,
diniy tasavvurlarini oʻz ichiga oladi. M.
atamasining asosida "maʼno" soʻzi yotadi.
Maʼlumki, insonning tashqi va ichki olami
mavjud. Tashqi olamiga uning boʻybasti,
koʻrinishi, kiyinishi, xatti-harakati va
boshqa kiradi. Ichki olami esa uning
yashashdan maqsadi, fikr yuritishi, orzu-
istaklari, intilishlari, his-tuygʻularini oʻz
ichiga oladi. Insonning ana shu ichki
olami M.dir. Oziq-ovqat odamga jismoniy
quvvat bersa, M. unga ruhiy ozuqa va
qudrat bagʻishlaydi. M. maʼrifat va
madaniyat bilan bogʻliq. M. odamlarda
tap-tayyor holda vujudga kelmaydi. Unga
muttasil oʻqish, oʻrganish, tajriba orttirish
orqaligina erishiladi. M. qanchalik boyib
borsa, jamiyat va millat shunchalik
ravnaq topadi. M.li odam yashashdan
maqsad nimaligini aniq biladi, umrini
mazmunli oʻtkazish yoʻlini izlab topadi,
muomala qilish madaniyatini egallaydi,
har bir masalaga insof va adolat nuqtai
nazaridan yondoshadi. Vijdon nima,
yolgʻon va rost nima, or-nomus nima,
halol va harom nima — bularning
hammasini bir-biridan ajrata oladi,
hayotda yomonlikka boshlovchi xatti-
harakatlardan voz kechadi, yaxshilikka
boshlovchi amallarni bajaradi. Qisqasi,
M.da inson hayotining mazmuni aks
etadi. Vatanni sevish, vatanpar-varlik
inson M.ini belgilovchi asosiy omillardan
biridir. M. kamol topgan jamiyatlarda
qobiliyat, isteʼdod egalari shu jamiyatning
, millatning yuzi, gʻururi, obroʻ-eʼtibori
hisoblanadi. M.li jamiyatda aql, sogʻlom
fikr, adolat va yaxshi xulq ustuvordir.
Bunday jamiyatda xalqning ertangi kunga
ishonchi kuchli boʻladi, odamga
nomunosib turli illatlar barham topadi.
Millatning asrlar davomida shakllangan
ildizlari, uning tarixiy tajribalari va
ijtimoiymadaniy rivojlanishisiz M.ni
tasavvur qilish qi-yin. "M. — insonning ,
xalqning , jamiyatning , davlatning kuch-
qudratidir. U yoʻq joyda hech qachon
baxtsaodat boʻlmaydi", degan edi OʻzR
Birinchi Prezidenti I. A. Karimov. Shu
sababli Oʻzbekistonda M.ni yuksaltirish,
xalqni M.li qilish davlat siyosati
darajasiga koʻtarilgan. Mustaqillik tufayli
oʻzbek xalqining koʻp asrlik boy tarixiy,
ilmiy, madaniy va diniy merosini
oʻrganish, undan xalqning umumiy va
bebaho mulki sifatida foydalanishga
keng yoʻl ochildi. M.imiz "Avesto" va
zardushtiylik taʼlimotidan boshlab hozirgi
kungacha shakllanib, boyib,
umuminsoniy qadriyatlar bilan yonma-
yon rivojlanib bormoqda. Oʻzbekistonda
M. va maʼrifatni koʻtarish, targʻib qilish,
boyitish, aholining keng doirasiga yoyish
maqsadida respublika "Maʼnaviyat va
maʼrifat" markazi tashkil etilgan.
Respublika taʼlim tizimida "Maʼnaviyat
asoslari" fani oʻqitiladi. M. sohasida ilmiy
tadqiqotlar olib borilyapti.
Karimov I. A., Istiqlol va maʼnaviyat, T.,
1994; Karimov I. A., Maʼnaviy yuksalish
yoʻlida, T., 1998; Maʼnaviyat va maʼrifat
asoslari (tuzuvchilar: S. O. Ota-
murodov va boshqa,) T., 1998;
Adabiyot
Imomnazarov M., Milliy maʼnaviyatimiz
nazariyasiga chizgilar, T., 1998.
Sultonmurod Olim.
[1]
1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-
yil
Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga
ishorat yoʻq.
Siz ularni topib va ushbu maqolaga
qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz
mumkin.
Manbalar
Ko‘proq o‘rganish Ushbu maqolada
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-
2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.
Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib,
Vikipediyaga yordam berishingiz
mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?
title=Maʼnaviyat&oldid=2070767
"
dan olindi
Soʻnggi tahrir 1 yil avval 109.207.242.152 tomonidan amalga oshirildi
Matndan CC BY-SA 3.0 litsenziyasi boʻyicha
foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan
boʻlsa).
Do'stlaringiz bilan baham: |