Vaonolins t n ‘vasaiivs 'V'Q ‘лзаун. Ог ~S'N 0 ‘zbekist0n respublikasi oliy va

Men-Szi (miloddan avvalgi 372 (taxminan) — 289-yillar) 
«Men 
koinot fuqarolaridanman», degan ekan Men-Szi. U Xitoyning hozirgi 
Shandun viloyati hududida joylashgan Lu xonligida tug‘ilib o ‘sdi. 
Men-Szi Konfutsiyning nevarasi Szi Si qo'lida tahsil olgan. Bu faylasuf 
mamlakatni muvafFaqiyatli idora etishning 12 qoidasini ishlab chiqqan.
0 ‘zining ana shu g‘oyalarini amalga tatbiq etish niyatida u hukumat 
tizimiga ishga kirish uchun Xitoyning turli xonliklarini kezib, qisqa 
muddat Si xonligida maslahatchi bo‘lib ishlagan. Insonparvarlikka

---

tayangan holda davlatni boshqarish g'oyalarini hayotga tatbiq etish 
yoMidagi behuda urinishlardan so‘ng Men-Szi vatani Luga qaytadi va 
g‘oyaviy qarashlarini o‘zi tashkil etgan maktab, shogirdlari, kitoblari 
orqali targ‘ib va tashviq qiladi.
Men-Szining asosiy asari «Меп-Szi» deb ataladi. Lyudvig Feyerbax: 
«Men-Szi Xitoyning Konfutsiydan keyingi eng buyuk faylasufidir», -
deb yozgandi.
Konfutsiy kabi u ham inson tug‘ma ravishda yaxshi bo‘ladi va 
bunday yaxshilik tarbiya yo‘li bilan rivojlantirilishi mumkin, deb 
hisoblagan. U ham o‘z davridagi ko‘plab xitoylik faylasuflarga o‘xshab 
o‘z umrini turli imperatorlik saroylarida o‘tkazgan va shahzodalarga 
saxovat, insonparvarlik va adolatdan ta’lim bergan. Lekin Konfutsiyda 
yana bir oqim Syun-Szi asos solgan oqim paydo bo‘ldi.