Ва ўрта махсус

Ҳикматли сўзлар маълум шахслар томонидан айтилган ёки асарларида қўлланилган ихчам, маънодор, ишлатишга қулай ва қуйма фикрлардир. Нутққа тайёр ҳолда олиб кириш имкониятига эга бўлган бундай сўзлар афоризмлар ҳам дейилади. Тилшуносликда мақол-матал ва ҳикматли сўзлар «паремалар» деб ҳам юритилади. Ҳатто тилшунослар Ҳамдам Бердиёров ва Раззоқ Расуловлар томонидан махсус луғат – «Ўзбек тилининг паремиологик луғати» ҳам тузилган.
«Икки ва ундан ортиқ сўзларнинг ўзаро барқарор муносабатидан ташкил топган, нутқ жараёнига тайёр ҳолда олиб кирилувчи, тил эгалари хотирасида имконият сифатида мавжуд бўлган тил бирликлари барқарор бирикмалар дейилади».²⁵ Иборалар, мақол-маталлар ва ҳикматли сўзлар барқарор бирикмалар ҳисобланади.

1-топшириқ. Қуйидаги ибораларни ёзинг, услубий хусусиятини изоҳланг.
Иштаҳаси карнай, қўлинг дард кўрмасин, оғзи очилиб қолди, гуллаб қўйди, кўкрагини ерга бермоқ, лой бўлмоқ, миси чиқмоқ, туёғини шиқиллатмоқ, аравани тортмоқ, оғзи қулоғига етмоқ, арпасини хом ўрмоқ, тақдирга тан бермоқ.
2-топшириқ. Ўзбек халқининг ўзига хос табиати, руҳияти, менталитетини намоён этувчи фразеологизмларнинг синонимик қаторини шакллантиринг.

Капалаги учиб кетмоқ
2.Тўйдан олдин ноғора қоқмоқ
3. Боши осмонга етмоқ
4.Ковушини тўғирламоқ