V. V. Mayskiy

Artikain (ultrakain)
- infiltratsion va oʻtkazuvchi anesteziyada qoʻllaniladi. 1-3 soat ta‘sir 
koʻrsatadi.
Har xil anesteziya turi uchun 
lidokain (ksikain, ksilokain)
qoʻllaniladi. Terminal 
anesteziyada 2-4% li, infiltratsion anesteziya uchun 0,25-0,5% li, oʻtkazuvchi va epidural 
anesteziyada 1-2%li eritmasi ishlatiladi. Lidokainning zaharli xususiyati prokainga nisbatan 
ancha yuqori asosan yuqori dozalarda (1-2%). Lidokain eritmasi adrenalin bilan birga 
qoʻllaniladi 
(1 tomchi 0,1% li adrenalin eritmasi10 ml lidokain eritmasiga toʻgʻri keladi)
. 
Lidokain aritmiyaga qarshi 
(antiaritmik)
modda sifatida ishlatiladi.
Trimekain
kimyoviy tuzulishi, qoʻllanilishiga va eritmasining konsentratsiyasiga koʻra 
lidokainga oʻxshaydi. Uzoq muddat ta‘sir koʻrsatadi.
Terminal, infiltratsion, oʻtkazuvchi anesteziya uchun 
prilokain, mepivakain
(asosan 
stomatologiyda)
qoʻllaniladi. Epidural anesteziya uchun 
(operatsiyadan keying ogʻriqni 
bartaraf qilshda)
va oʻtkazuvchi anesteziyada 
ropivakain
ishlatiladi.
Mahalliy anestetiklarning 
nojoʻya
ta‘sirlari. Mahalliy anestetiklarning ba‘zi turlarida 
anestetiklarning soʻrilishi va rezorbtiv ta‘sirlar namoyon boʻladi. Bunday holatda bosh 
aylanishi, noaniq koʻrish, bezovtalik, qaltirash 
(MNSni tormozlanishi yoʻqoladi)
Mahalliy anestetiklarning miqdori oshib ketganda 
toksik
ta‘siri: Sudorog, hushni yoʻqotish, 
Arterial bosimni tushishi, nafasni toʻtashi, yurak toʻxtashi kuzatiladi.
Yuqorida koʻrsatilgan preparatlardan tashqari mahhaliy ogriqsizlantiruvchi sifatida
Etilxlorid (xloretil)
– uchuvchan suyuqlik ampulalarda chiqariladi. Teriga qoʻllanilganda 
toʻqimalarda sovuqlik yuzaga keladi va sezuvchanlukni yoʻqotadi. Etilxlorid nevritda, pay 
choʻzilishlarda 
( masalan, sport musobaqalarida )
qoʻllaniladi.