V. V. Mayskiy

tubokurarin
chiqarildi, u preparat shaklida ishlab chiqarila boshlandi. 
Tubokurarin tomir ichiga yuborilgandan soʻng, skelet mushaklarining boʻshashishi 1-2 
minutdan keyin boshlanadi; mushaklarning toʻliq boʻshashishi 3-5 daqiqada mushaklarining 
boʻshashishi ma‘lum tartibda amalga oshadi: birinchidan, koʻzni harakatga keltiruvchi 
mushaklar, yuz, hiqildoq, halqum, boʻyin, qoʻl barmoqlari mushaklari, keyin oyoq-
qoʻllarning va tana mushaklari. Oxirgi oʻrinda nafas mushaklari va diafragma boʻshashadi va 
nafas toʻxtashi kuzatiladi (bemor oʻpka sun‘iy ventilyatsiyasiga oʻtkaziladi). Miorelaksik 
ta‘sir jarrohlik amaliyotida dozaga bogliq holatda 40-60 min yetarli darajada davom etadi. 
Mushaklar tonusining qayta tiklanishi teskari tartibda amalga oshadi. 
Minimal mioparalitik dozadan apnoetik dozagacha boʻlgan diapazon 
mioparalitik ta’sir 
kengligi deyiladi
. Tubokurarinda mioparalitik ta‘sir kengligi yuqori emas, shuning uchun u 
qoʻllanilganda bemor odatda oʻpka sun‘iy ventilyatsiyasiga oʻtkaziladi. 
Tubokurarin skelet mushaklarining N
M
-xolinoretseptorlarini bloklab, atsetilxolin bilan 
ularning qoʻzgʻaluvchanligiga toʻsqinlik qiladi. Shu sababdan, asetilxolin mushak tolalari 
oxirgi plastinka membranasining depolarizatsiyasiga olib kelmaydi. Shuning uchun 
tubokurarin antidepolyarizatsiyalovchi miorelaksantlarga kiradi. Biroq, antixolinesteraz 
vositalar yordamida nerv-mushak sinapslarida asetilxolin miqdori oshsa, asetilxolin 
tubokurarinni N
M
-xolinoretseptorlar bilan boʻlgan birikmadan chiqaradi. Shu bilan birga 
nerv-muskul oʻtkazuvchanligi qayta tiklanadi. Shunday qilib, tubokurarin bilan asetilxolin 
oʻzaro raqobat munosabatlarida boʻladi. Yuqorida aytib oʻtilganidek, tubokurarin va boshqa 

---

103 
Manbaa:
@pharma_baza
turdagi moddalar 
antidepolyarizatsiyalovchi raqobat ta’sirli miorelaksantlar
deb ataladi. 
Ushbu moddalar, shuningdek, kuraresimon vositalar ham deyiladi. 
Hozirgi vaqtda tubokurarin nojoʻya effektlari tufayli nisbatan kam ishlatiladi. Tubokurarin 
ganglioblokator va gistaminogen ta‘sir koʻrsatadi, shuning uchun u qoʻllanilishi bilan arterial 
bosim pasayadi. Gistaminogen ta‘sir natijasida ba‘zi bemorlarda laringospazm bronxospazm 
yuzaga keladi.
Antidepolyarizatsiyalovchi raqobat ta‘sirli miorelaksantlar anesteziologiya amaliyotida 
pankuroniy, vekuroniy, pipekuroniy, atrakuriy, mivakuriylardan foydalaniladi.
Pankuroniy
(pavulon) tubokuranindan faolroq, ganglioblokator va gistaminogen 
xususiyatlarga ega emas lekin M
2
-xolinoretseptorlarni bloklaydi shuning uchun taxikardiya 
chaqiradi.Organizmga kiritilganda miorelaksiya 4-6 min dan keyin rivojlanadi va 60min 
davom etadi.