Узлуксиз таълим тизимида малакали кадрлар тайёрлаш муаммолари

Foydalanilgan adabiyotlar 
1. Компетентностный подход в реализации программ дополнительной подготовки 
студентов учреждений среднего профессионального образования: Сборник 
материалов республиканской научно-практической конференции. г. Казань. РП
«Школа», 2008,-238 с. 
2. Тўраев Б.З. Таълимни ахборотлаштириш шароитларида бўлажак мутахассислар 
касбий компетентлигини шакллантиришнинг методик тизими модели // 
Ўқитувчиларнинг замонавий ахборот-коммуникация технологиялари бўйича 
компетентлиги: муаммо ва ечимлар: Республика илмий-амалий конференция 
материаллари.– Тошкент. ТДПУ, 5 апрел 2012. – Б. 111-113. 
 

---

Innovatsion yondashuvlar asosida milliy ta’lim tizimini takomillashtirish

2021-yil
 
23-aprel 
363 
DARS JARAYONIDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALARDAN 
FOYDALANISHNING AFZALLIKLARI 
Malikova Mohira Hasanovna - Navoiy viloyati Xatirchi tumaniga qarashli 33-umumiy 
o‘rta ta’lim
 
maktabi kimyo fani o‘qituvchisi 
 
Annotatsiya: 
maqolada bugungi kunda ta’lim – tarbiya tizimida pedagogning dars 
jarayonidagi innovatsion yondashuvi hamda uning dars samaradorligiga ta’siri yoritilgan. 
Аннотация
: в статье описывается инновационный подход учителя к учебному 
процессу в современной системе образования и его влияние на эффективность урока. 
Annotation:
the article describes the innovative approach of the teacher in the teaching 
process in today's education system and its impact on the effectiveness of the lesson. 
Ta‘lim jarayonini innovatsion metodlardan foydalanib tashkil etish uchun, avvalo, 
darsning rejasi va loyihasi aniq ishlab chiqilishi zarur. Dars loyihasini tuzishda o‘qituvchi 
o‘zining ish shakllari va o‘quvchilarning ko‘nikmani egallash jarayonidagi ishlari doirasini 
aniq belgilab olishi lozim. Shuningdek, qanday o‘qitish metodlaridan foydalanishi ham 
muhim ahamiyatga ega.
O‘qitish metodi – ko‘zlangan maqsad, yoki rivojlantirilgan aniq bir maqsadga erishish 
yo‘lidagi amallar ketma-ketligidir. “Interfaol ta‘lim” - bu doimiy muloqatga asoslangan 
metodlar tizimi, birgalikda o‘qish va faol ishtirok etishdir. Bu - o‘zaro harakat, ya‘ni 
hamkorlik asosida o‘qitish demakdir. Biz darslarda o‘quvchilar bilan birgalikda, juftlikda, 
guruhlarda ishlashda juda ko‘plab interaktiv metod va mashqlardan “Guruhlarda ishlash”, 
“Taqdimot” yangi mavzuni bayon qilishda “Kichik ma’ruza”, “Rolli o‘yin”, “Aqliy hujum”, 
“Charxpalak” metodlaridan va “Hamma, hammaga o‘rgatadi”, “Mevalar salati,” “Impuls” 
“Hayot yo‘li”, “Vaziyatlar” “Aqlcharxi” mashqlaridan foydalanishimiz mumkin. Bunda 
o‘quvchilar ta‘lim olish jaroyonida guruhlarda, hamjihatlikda ishlaydilar, mustaqil 
bajaradilar va eslab qoladilar. O‘quvchilarni guruhlarga bo‘lishda ham “kichik guruhlar 
ishi” metodidan foydalanish mumkin. O‘quvchilarni guruhga bo‘lish jarayonida 
“enerjayzer” mashqlaridan foydalanish mumkin. Bunda stol ustiga 3-4 xil kimyoviy 
moddalar yoki ularning rasmlari teskari holda qo‘yiladi. O‘quvchilar bu rasmlarni 
navbatma-navbat oladilar. Bir xil moddani tanlagan o‘quvchilar bir guruhni tashkil etadi. 
Har bir jamoa o‘ziga ajratilgan joyga borib o‘tiradi. Bu guruhlarda turli metodlardan 
foydalanib, munozarali masalalarni hal etishda, bahs-munozaralar o‘tkazishda, yoki o‘quv-
rejasi asosida biror bo‘lim o‘rganib bo‘lingach, umumlashtiruvchi darslarda qo‘llash 
mumkin. Bunday metodlarning barchasida ham o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi 
hamkorlik, o‘quvchining ta‘lim jarayonidagi faol harakati nazarda tutiladi. Interfaol 
metodlar o‘quvchilarni juftlikda ishlashga, bir-birining fikrini tinglashga, so‘z turkumlarini 
farqlay olishiga, ijodiy fikrlashga, barcha o‘quvchilarning faol qatnashishlariga yordam 
beradi. “Hamma hammaga o‘rgatadi” mashqidan foydalaish ham qo‘l keladi. Buni barcha 
fanlarga moslab o‘tkazish mumkin. Matematikada mustahkamlash darslarida o‘qituvchi 
mavzularga doir ma‘lumotlarni qisqacha yozib keladi. Masalan, uzunlik birliklariga 
millimetr, santimetr, detsimetr, kilometrlar kiradi. Bu ma‘lumotlar o‘quvchilarga 
tarqatiladi. Ular o‘zlaridagi ma‘lumotlarni o‘qib, o‘rganadilar. Ma‘lum vaqtdan keyin 
yonidagi o‘rtog‘i bilan bir-birining ma‘lumotini o‘rganadi. Belgilangan vaqt tugagach, 4 ta 
o‘quvchi bir biriga ma‘lumotlarini o‘rgatadilar. O‘qituvchi tomonidan vaqt belgilanib, vaqt 
tugaganligi, endi yonidagi sherigiga o‘rgatishini eslatib, aytib boradi. Mashq tugagach, 
o‘qituvchi quyidagi savollar bilan o‘quvchilarga murojaat qilishi mumkin: ushbu mashq 
sizga nimasi bilan yoqdi va nimalari foydali bo‘ldi? Bu mashqda siz uchun nima osonroq 
bo‘ldi, o‘zingiz o‘qib o‘rganganingizmi yoki boshqaga ma‘lumot berganingizmi? Bu mashq 

---