Узбекскому в классах общеобразовательных школ 2021-2022 учебный год класс 2022 Год Узбекский O‘zbek tili 9-sinf

2.Uyushiq bo‘laklarning qo‘llanilishi va ularning imlosi haqida ma’lumotlarni misollar bilan tushuntiring.
Bir gap tarkibida bir turdagi bo‘laklar birdan ortiq holda kelishi mumkin: 1.Yo‘lda ba’zan katta-katta maydonni qoplab olgan oq, pushti, sariq va qizil gullar uchraydi. 2.Ular daryo bo‘yidagi toshlardan, har xil giyohlardan namunalar olishdi. Birinchi gapda aniqlovchi (oq, pushti, sariq, qizil), ikkinchi gapda to‘ldiruvchi (toshlardan, giyohlardan) o‘zaro teng aloqada ketma-ket kelgan.
Gapda bir xil sintaktik vazifa bajarib, bir xil so‘roqqa javob bo‘luvchi, o‘zaro teng aloqada, boshqa bo‘laklar bilan esa tobe aloqada bo‘lgan bo‘laklar uyushiq bo‘laklar deyiladi. Ular o‘zaro teng bog‘lovchilar yoki tenglanish ohangi orqali birikadi. Uyushiq bo‘laklar bir-biridan pauza bilan ajralib, sanash ohangi bilan aytiladi. Har bir uyushiq bo‘lakning o‘z ayrim urg‘usi bo‘ladi. Gapning kesimi va egasi ham,ikkinchi darajali bo‘laklari ham uyushib kelishi mumkin.


3. Quyidagi hikmatlarni tushuntirib bering:
Aql- yoshdan, odob boshdan. Bu maqolning ma’nosi shuki inson yoshi ulug‘ bo‘lib borgan
sari aqli ziyoda bo‘ladi, odob boshdan degani esa ,Menimcha, bu yerda yosh boladagi ota-ona
tomonidan berilgan tarbiya nazarda tutilyapti. Hayotimizda ko‘p uchraydigan holatda, ko‘pincha, kattalar yosh bolalarni o‘zlarini tutishini ko‘rib “Bu bola bo‘ladigan bola” odobi
chiroyli ekan deyishadi, menimcha, odob boshdan deb shu nazarda tutiladi.
“Yoshlik bahori tez o’tar bilgin,
Keksalar so’zlarin quloqqa ilgin” bu hikmatli so‘z zamirida katta ma‘no bor, ko‘pincha biz yoshlar yoshlik qilib kattalar gapiga kirmasdan hayotda qiyinchiliklarga uchrab qolamiz va afsuslanamiz, agar kattalar gapiga quloq tutganimizda edi ,hayotdagi qiyinchiliklarni yengillik bilan o‘tqazar edik, shuning uchun kattalar gapiga bepisand bo‘lmasdan o‘zboshimchalik qilmasligimiz kerak.
19- BILET