Узбекистон Республикаси Ташки Ишлар Вазирлиги

edictum perpetuum
амалга 
оширилди. Албатта, edictum perpetuum қонун деб тан олинмади, лекин
император таклифи билан алоҳида сенатусконсульт уни ўзгармас деб эълон 
қилди, унга ўзгартиришлар ва тўлдиришлар киритиш ҳуқуқи фақат 
императорга тегишли эди. Преторлар ўз эдиктларини Римда ва бошқа 
ҳудудларда Юлиан таҳриридан кейингина эълон қилишни давом эттиришди.
Эдиктларнинг Юлиан томонидан қилинган таҳрири бизгача етиб келмаган, 
аммо юристлар – Гай, Ульпиан ва Павелнинг шарҳлари туфайли,
эдиктлардаги қарорлар ва формулалар матнини тиклаш мумкин бўлди.
Гайнинг провинциялар эдиктларига қилган шарҳлари – 
edictum provinciale
мавжудлиги Юлиан томонидан фақат шаҳар преторларининг эдиктларигина
эмас, 
балки 
провинция 
ҳукмдорларининг 
эдиктлари 
ҳам 
кодлаштирилганлигидан далолат беради. Перегринлар преторларининг 
эдиктлари кодлаштирилмасдан қолди.
Эдикт кичик ҳажмга ва сарлавҳаларга эга бўлиб, маълум титулларга 
бўлинган (de iudicitis de rebus creditis) ҳамда 2 қисмдан иборат бўлган. 
Асосий қисмда даъволарнинг алоҳида таърифлари – 
clausulae edictales
,
қўшимча қисмда эса даъволарнинг намунавий формулярлари берилган. 
Эдиктда алоҳида тизимга амал қилинмаган, чунки унинг мазмуни тарихан
асрлар давомида амалий мулоҳазалар ва тарихий ҳодисалар таъсирида
шаклланган. Эдикт мазмуни республика даврида суд магистратларининг
ваколати (
officium
)дан келиб чиққан ва ҳукмдор синфнинг устувор 
сиёсатига асосланган. 
Сенатусконсультлар.
Принципат даврида сенат томонидан қабул 
қилинган қарорлар умуммажбурий табиатга эга бўлганлиги сабабли ҳуқуқ 
манбайига 
айланди. 
Сенат 
мажлисларида 
принцепс 
ёки 
бошқа 
магистратларнинг таклифлари баён этилиб, улар муҳокамага қўйилган ва 
тегишли овозлар йиғилгандан сўнг, сенатусконсультлар эълон қилинган. 
Эълон қилинган сенатусконсультлар барча Рим халқи учун мажбурий 
ҳисобланиб, кейинчалик давлат хазинасига ўтказилган.