3.1. Реклама кампанняларининг турлари
Реклама кампанияси - комплекс реклама тадбирлари хисобланиб, улар аник вазифаларни х,ал этиш-га йуналтирилган, утказиш вакти белтиланади ва турли реклама во-ситаларини куллашни кузда ту-тади. Реклама кампанияларини куйидаги белгилар асосида тас-нифлаш мумкин:
Реклама кампанияси реклама-нинг асосий объектига нисбатан:
товарлар ва хизматлар реклама кампанияси;
корхоналар, фирма-юр, яъни реклама берувчи нуфузшт шакл-лантиришга каратилган реклама кампанияси булиши мумкин.
Худудий камраб олиш буйича реклама кампанияси куйидагича таснифланади:
мах,аллий;
минтакавий;
миллий (мамлакат микёсида);
халкаро.
Реклама килинаёттан объект-га нисбатан:
- мавжуд товарнинг реклама
кампанияси;
- янги товарнинг реклама кам
панияси.
Куйилган максадларга кура:
янги мах.сулотни бозорга чи-кдриш;
мах,сулот сотишни купайти-риш;
- мах,сулот сотишни куллаб-
кувватлаш.
Таъсир интенси влиги буйича:
бир маромда (рекламанинг таъсири вактта кура бир хил так-симланган);
кучайиб борувчи (реклама таъсирининг муттасил купайиб бо-риши);
камайиб борувчи (реклама таъсирининг бир маромда пасайи-ши).
Давомийлнги буйича:
киска муддатли (1 ойгача);
урта муддатли (1-6 ой);
узок, муддатли (6 ойдан куп).
РЕКЛАМА КЙМПАН11ЯСШШ ТЙШК11Л ЭГИШ ЧШНИД
Реклама хабарининг макеад-ли даврасига кура:
истеьмолчиларга;
сотувчи ва дилерларга;
ракобатчиларга;
таксимланмаган ташки мухит-га мулжалланган.
Реклама воситаларини кул-лаш буйича:
симплексли (рекламанинг бит-та воситаси кулланилади);
комплексли (рекламанинг тур-ли воситалари кулланилади).
3.2. Реклама максадларнни ишлаб чикиш
Реклама кампаниясининг мац-садлары турлича булиши мумкин. Уларни умумлаштирган холда куйидагича таснифлаш мумкин:
бозорта янги товарлар, хиз-матларни киритиш;
товарларни сотиш ёки хиз-матлар курсатишни купайтиришни рагбатлантириш;
► товарлар (хизматлар)нинг бир
турига булган талабни бошкасита
узгартириш.
Агар реклама мавжуд савдони яхшилашта мулжалланган булса, унинг максадлари куйидагилардан иборат булиши мумкин:
сотишни тула хажмда таъ-минлаш (сотишга эришиш учун товарни барча зар>ф боскичлардан олиб утиш);
аввалги реклама тадбирлари асосида кисман эришилган савдони булажак харидорлар учун тухтатиш (буюртма олиш ёки битим тузишни назарда тутувчи реклама);
харидни дархол амалга оши-ришнинг алохида сабабини эълон килиш (нарх, мукофот ва х.к.);
харид килиш зарурлиги ха-кида одамларга эслатиб туриш;
рекламани бирон вокеа билан боглаш;
- илк истак асосидаги харид
килишни рагбатлантириш.
Агар реклама булажак хари-дорни оммавий савдога босцичма-боскич тайёрлаб бориш учун якин келажакка богланган булса (яъни, тегишли вазиятга дуч келган ха-ридор реклама килинаётган савдо белгисини сураб-суриштирсин, ки-дирсин ёки кабул килсин), унинг максадлари куйидагилар булиши мумкин:
булажак харидорларни товар ёки товар белгиси мавжудлигидан хабардор килиш;
«товар белгиси тимсоли»ни яратиш ёки мазкур белгига нисба-тан мойиллик тугдириш;
- товарнинг фойдали хусусият-лари ва унннг юкори сифатлилигн хакида ахборот таркатиш;
ракобатчиларнинг даъволари-ни даф этиш;
сотиш йулида fob буладиган алдамчи тасаввурлар, ахборот-даги кемтикликларни бартараф этиш;
товарни, унинг кадокланиши ёки товар белгисига караб тезда та-ниб олиш учун шароит яратиш.
Агар реклама харидорда то-варга мойилликвк уйготишга ка-ратилган булса, рекламанинг мак-садлари куйидагича булиши мум-кин:
келажакни х,исобга олган х,ол-да компанияга ва товар белгисига ишонч тугдириш;
компаниянинг таксимлаш тар-могига нисбаган мавкеини кучай-тириши керак булган истеъмол талабини яратиш («бозорга тобе булмаслик»);
реклама берувчига гяундай шароит яратиш керакки, товарни таркатиш учун воситачиларни у танласин:
- мамлакат микёсида таркати-
лишига эришиш;
- бозорга янги савдо белгиси ва
товарлар туркумини киритиш учун
«нуфузли асос»ни яратиш;
- товарнинг маркаси шундай
эътироф этилиши керакки, компа-
нияга янги савдо бозорлари (географик. нарх-наво, ёш гурухлари буйича. эркаклар ёки аёллар учун) очиш имконини берсин.
Сотув щжмини орттириш учун реклама нима килиши мум-кин? Бу максаддар куиидагилардан иборат булиши мумкин:
эски мижозларни ракобат то-варларини харид килишига утиб кетишдан ушлаб туриш;
ракобатдаги товарларнинг ха-ридорларини уз мижозига айлан-тириш;
мижозларни маълум бир тур-даги товарни эмас, балки, айнан сизнинг маркангизни излашга мажбур этиш;
махеулотларнинг шу туридан фойдаланмайдиган харидорларни айнан шу товар ва савдо маркаси-дан фойдаланадитан килиш;
тасодифий харидорларни узи-нинг доимий харидорига айлан-тириш.
Агар реклама оммавий comyera йул очадиган акция билан боглик булса, рекламанинг максадлари куйидагича булиши мумкин:
харидорни кушимча адабиет-ларга буюртма бериш, купонларни кайтариш, танловларда иштирок этишга ундаш;
харидорни намойиш зали ёки товар кургазмасига кириш зарур-лигига шнонтириш;
egHINMS НЙМЯЙНалСЦИИ ТВШНЧР ЭТУШ №ШЙМД>
- харидорга товар билан шах-
сан танишишни таклиф этиш (на-
муналарни курсатиш).
Агар «куши.мча хусусыятларма алохида ахамият берилаётган бул-са, унда максадлар куйидагича булиши мумкин:
сотувчиларга янги битимлар гузишга ёрдам бериш;
сотувчиларга улгуржи ва ча-кана сотувчилардан катта хажм-даги буюртмалар олишга кумак-лашиш;
сотувчиларга витриналар беза-гини яхшилашга ёрдам бериш;
- сотувчиларга товар олишда
имтиёзлар яратиш;
компания ходимларида савдо-ни яхшилашга булган интилишни шакллантириш;
мазкур сохада уз компанияси хакида яхши таассурот уйготиш (бошкаларни уз мижозларига тав-сия этиш ва сотувчиларга яхши му-носабатда булишга ундаш).
Агар рекламанинг вазифаси савдони кенгайтириш ва харидор-ни кониктириш учун зарур булган ахборотни тарцатишпш иборат булса, рекламанинг максадлари куйидагилардан фойдаланишни назарда тутиши мумкин;
- «Каердан сотиб олиш мум-
кин?» рекламалари:
- «Кандай фойдаланиш зарур?»
рекламалари;
- янги моделлар, янги хусусият-
лар, кадоклашлар;
-янгибахолар;
алохида шартлар, мукобил битимлар ва х.к;
янгича ёндашувлар (масалан, кафолатлар).
Агар реклама куп жихатдан муайян гурух, аъзоси булган кор-порацияга ишонч ва хайрихохлик муносабаттш шакллантиришга йу-налтирилган булса, максадли ис-теъмолчилар куйидагиларни кам-раб олишн мумкин:
харидорлар ва булажак ми-жозлар;
товарни таркатиш тармоги хо-димлари (воситачилар, дилерлар ва чакана сотувчилар);
мавжуд ва булажак ходимлар;
молиявий хамжамият;
жамоатчилик.
Компания узининг кандай тим-солини яратмокчи?
Товар сифати хдмда ишонч-лилик.
Хизмат курсатиш.
Турли товарлар уртасидаги умумийлик.
Корпорациянинг фукаролик нуктаи назари.
Ривожланиш, олдинга хара-кат ва технологик етакчилик.
Реклама кампаниялари таь-сир курсатиш хусусияти буйича куйидагича булиши мумкин:
fiHl^!^ реилймя квмийналсини тпшкил этиш
Л Бирлтромда. Бу реклама кам-паниясини утказишда вактни ре-жалаштириш даврини хисобга ол-ган холда, бир текис таксимлашни талаб этади. Яьни, реклама мате-риаллари оммавий ахборот восита-ларида бир хил ораликда, бир хил хажмда берилиши керак. Реклама кампаниясини утказишнинг бу усули реклама берувчининг номи, товар (хизмат курсатиш) белгиси машхур булган холларда хамда эс-латиб турувчи рекламаларда кул-ланилади.
2- Кучайтириб бориш. Бу реклама йуналтирилган максадли давра-га таъсирни кучайтириб боришни такозо этади. Масалан, реклама эълонлари аввал нусхаси уртача булган матбуот нашрларида бери-лади, кейин бундам нашрларнинг
ортиб бориши билан бир каторда, эълонларни нуфузлирок газета ва журналларда хам жойлаштириш, айни вактла реклама эълонларининг хажмини купайтириб бориш, реклама кампаниясига матбуот нашрлари-дан ташкари телевидение ва радио-ни жалб этиш талаб этилади. Реклама кампаниясини бу усулда ташкил этиш бозорда яхши таниш булмаган, фаолиятини энди бошлаётган корхо-налар учун самарали хисобланади.
3. Реклама кампаниясининг су-сайиб бориши. Бу усуддан реклама килинаётган махсулотларнинг микдори кам булган холларда кул-ланиш тавсия этилади. Товарлар сотилиб, уларнинг микдори кама-йиб бортани сари, реклама хажми хам тегишли равишда камайтириб борилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |