ЎҚув-услубий мажмуа

Қулоқ соҳаси
бошнинг мия ва юз бўлимлари чегарасида жойлашган бўлиб, қулоқ 
чиғаноғи ва эшитув йўлидан иборатдир. Қулоқ чиғаноғининг асосини эластик тоҳай ташкил 
этади; тоғай фақат қулоқ супрасидагина бўлмайди. Тоғай билан уни қопловчи тери орасида 
тери ости клетчаткаси яхши тарққий этмаган ва кўпроқ қулоқ супраси ва қулоқ чиғаноғининг 
эркин қирғоғи бўйлаб ривожланган бўлади. Қулоқ чиғаноғи тоғайини тоғай усти парадси 
қоплайди. Бу парадада жойлашган қон томирлари тоғайни тешиб бир юзасидан иккинчи 
юзасига ўтади. Тоғайнинг синишида ёки тоғай усти парадсининг кўчиши натижасида қон 

---

414 
кетиши кузатилади. Қулоқ чиғаноғининг маркзий қисимда ташқи эшитув йўлининг тешиги 
жойлашади. 
Ташқи эшитув йўли най шаклидаги йўлак бўлиб, узунлиги 2,5–3,5 см бўлади. Унинг 
ташқи 1/3 қисми тоғай ҳалқасидан, ички 2/3 қисми суякдан тузилган. Тоғай қисимининг 
суякка ўтиш жойи бириктирувчи тўқимадан иборат бўлган ҳалқа ҳисобига торайган бўлиб, 
уни бўйинча деб аталади. Ташқи эшитув йўлига тушиб қолган ёт жисмлар, аксарият 
ҳолларда бўйинча соҳасида тиқилиб туриб қолади. Шунингдек, бўйинчадан чуқурга кириб 
кетган жисмларни олиб ташлаш қийинроқ бўлади. Ташқи эшитув йўли ноғора парда билан 
тугайди. Ноғора пардани кўриш учун қулоқ чиғаноғини бироз юқорига ва орқага тортиш 
керак: шундай қилинса, эшитув йўлидаги бурчак тўғриланиб, ноғора парда кўзга ташланади. 
Ташқи эшитув йўлини туклар билан қопланганлиги, ёғ ва олтингугурт безларига бой 
бўлган тери қоплайди. Тери ости қавати юпқа. Унинг остида тоғай усти пардаси ва суяк усти 
пардаси жойлашган. 
Эшитув йўлининг олдинги девори пастки жағ бўғими билан чегарадош бўлгани 
сабабли пастки жағга зарба тушганда олдинги девор суяклари синиши мумкин. Юқориг и 
девори бош суяги асоссининг ўрта чуқурчаси билан, орқа девори сўрғичсимон ўсиқ ичидаги 
ҳаво тутувчи суяк катаакчалари билан, пастки девори қулоқ олди сўлак бези билан 
чегарадошдир.