Ўқув машғулотида таълим технологияси модели мавзу: Менингитларнинг ва менингоэнцефалитларнинг эрта ва қиёсий

менингоэнцефалитлар. 
Бу турдаги касалликларда менингит ва менингоэнцефалит белгиларининг аста-
секинлик билан бошланиши хосдир. Микоз касалликларда марказий нерв тизимининг 
чегараланган зарарланиши кузатилмайди. Одатда доимо бошқа аъзо ва тизимлар (тери, 
бурун-халқумнинг шиллиқ қаватлари, ўпка) даги шикастланишларга кейинчалик менингит 
ва менингоэнцефалит синдроми қўшилади. 
Кандидамикозли менингит.
Касаллик эндоген инфекциядан сўнг юзага келади. Бу 
турдаги менингит тери ва шиллиқ қаватларнинг микоз зарарланиши фонида, кандидознинг 
ўпка, ичак ва септик шаклларида кузатилади. Касалликнинг ривожланишига узоқ вақт кенг 
таъсир доирадаги антибиотиклар, кортикостероид гормонлар ва иммунодепрессантлар 

---

14 
қабул қилиш сабаб бўлиши мумкин. Нерв тизимининг зарарланиши цереброспинал 
менингит, менингоэнцефалит ёки сурункали базал менингитлар кўринишида намоён 
бўлиши мумкин. Касалликнинг клиникаси сил менингитини эслатади. Касаллик 
бошланишида орқа мия суюқлиги сероз кўринишда, лимфоцитар плеоцитоз (300-
15000)х10
6
/л; касаллик кучайган сари нейтрофиллар кўпайиб ликвор йирингли тусга 
киради. Касалликка ташҳис қўйишда ликворда Candida авлодига мансуб кандида 
замбуруғларини топиш ҳал қилувчи омил бўлиб ҳисобланади, бундан ташқари серологик 
реакцияларда (КБР) антителолар титринииг юқори (1:160-1:600) бўлиши муҳим 
ҳисобланади. 
3. Аналитик қисм. 
Машғулот жараёнида қўлланиладиган янги педагогик технология усуллари: 
 
МУАММОЛИ ВАЗИЯТЛАРНИ ҲАЛ ЭТИШ БЎЙИЧА АМАЛИЙ МАШҒУЛОТДА 
ЎҚИТИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ 
 
3.1. Таълим технологиясининг модели 
№ 11 мавзу, 315 дақиқа / 90 
дақиқа 
Таълим олувчилар сони: 10 кишидан ошмаслиги лозим
Мавзу 
Менингит ва МЭ ларни эрта ва қиёсий ташҳислаш 
Амалий машғулот
режаси 
1.
Кейс мазмунига кириш. 
2.
Блиц-сўров ўтказиш 
3.
Талабалар билимларини фаоллаштириш мақсадида 
муаммоли вазият ўтказиш. 
4.
“Кейс – стади”ни гуруҳларда ечиш. 
5.
Натижалар тақдимоти ва муҳокамасини ўтказиш. 
6.
Якуний 
хулоса 
чиқариш. 
Эришилган 
ўқув 
натижаларига кўра талабалар фаолиятини баҳолаш 
Машғулотнинг мақсади: 
талабаларни менингит ва МЭнинг асосий клиник-лаборатор 
белгилари билан таништириш, уларнинг диагностика услублари ва беморларни даволаш 
принциплари билан таништириш, талабаларнинг бемор олдида илмий, мантиқий 
фикрлашини шакллантириш. Менингит ва МЭ гашубҳа бўлган бемор аниқланганда 
шифокор тактикаси, шахсий ҳимоя воситаларидан фойдаланиш, диспансеризация ва 
реконвалисцентларни реабилитация қилишни ўргатиш; 
Педагогик вазифалар: 
Ўқув фаолияти натижалари:
. 
Кейс мазмунини мустақил ўрганиш учун 
асос яратади; 
Талабалар менингит ва МЭнинг биринчи 
ёрдам 
курсатиш 
усулларини 
тугри 
танлашга ургатади, таққослашга, таҳлил 
қилишга умумлаштиришга кўмак беради;
Муаммони ҳал этиш бўйича аниқ 
ҳаракатлар 
кетма 
– 
кетлигини 
тушунтириб беради; 
Муаммоли вазифаларни ечишга шарт-
шароит яратади; 
Мантиқий хулоса чиқаришга кўмак 
беради 
Кейс мазмуни билан олдиндан танишиб 
чиқиб, ёзма тайёргарлик кўради; 
Талабаларда ақлий фикр юритишни ўстириш, 
тўғри ташхис қўйиш ва қиёсий ташхислаш 
тадбирлар кетма – кетлик чизмасини тўғри 
тассавур қилиши, танқидий мулоҳазани 
шакллантирадилар; 
Муаммони аниқлаб, уни ҳал қилишда ечим 
топади; 
Якуний мантиқий хулосалар чиқаради. 
Ўқитиш усуллари ва техника 
“Кейс – стади”, “Блиц сўров”, “Муаммоли 
вазият”, вазиятли масалалар 
Ўқитиш воситалари:
Маркерлар, қоғозлар, доска, бўр

---

15 
Ўқитиш шакллари
Индивидуал ва гуруҳларда ишлаш 
Ўқитиш шарт-шароити 
Техник воситалар билан таъминланган 
аудитория 
Мониторинг ва баҳолаш 
Оғзаки 
назорат, 
савол-жавоб, 
ўз-ўзини 
назорат қилиш, рейтинг тизими асосида 
баҳолаш