Usmanova N. Yu. Iqtisodiyot va moliyaviy menejment

5.1-rasm. Korxona asosiy fondlarining tarkibi 
 
Asosiy fondlarning umumiy hajmida alohida guruhlarining qiymat bo`yicha 
o`zaro nisbati 
asosiy fondlarning turlar bo`yicha tuzilmasini 
aks ettiradi hamda 
amaliyotda foizlarda o`lchanadi. Korxona asosiy ishlab chiqarish fondlari 
KORXONANING ASOSIY 
FONDLARI 
Asosiy ishlab chiqarish 
fondlari 
Asosiy noishlab chiqarish 
fondlari 
 
Bino-
lar 
 
Insho
otlar 
Uzatish 
qurilma
lari 
Instrumentlar 
va ishlab 
chiqarish 
inventarlari 
O’lchov va 
tartiblovchi 
asboblar 
Trans-
port vo-
sitalari 
Xo’jalik 
jihozlari 
Quvvat 
mashinalari va 
uskunalar 
Ishchi
mashina va 
uskunalar 
Jumladan 
avtomatlashgan 
mashina va 
uskunalar 

---

54 
tuzilmasining, birinchi o`rinda uning aktiv qismini – mashina va asbob-uskunalarni 
ko`paytirishga yo`naltirilgan takomillashtirishdan manfaatdor bo`lishi lozim. 
Ularning ulushi qanchalik yuqori bo`lsa, ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar 
miqdori shunchalik katta bo`ladi va aksincha. 
Yirik korxonalar, ishlab chiqarishni fondlar bilan ta`minlashda va fan-
texnika taraqqiyoti yutuqlaridan keng foydalanishda kichik va o`rta korxonalarga 
qaraganda ko`proq imkoniyatga ega. Biroq kichik korxonalar harakatchanroq, 
ularning boshqaruvi moslashuvchanroq bo`lib, natijada ishlab chiqarishni texnik 
jihatdan qayta qurollantirish osonroq kechadi. 
«Korxona iqtisodiyoti»ga e