Ушбу Қоидаларда қуйидаги асосий тушунчалар қўлланилади: гендер-ҳуқуқий экспертиза

Дисмургия - Боғламлар ва уни қуйиш хақидаги фан хисобланади.
Шикастланган жойга дарҳол ҳўл сочиқ ёки музли халта қўйилади. Чунки бунда оғриқ камаяди, шиш ва ички қон қуйилишнинг олди олинади. Пайлар чўзилганда қисувчи боғлам ёрдам беради. Бўғимлар шикастланганда, пайлар чўзилганда қўл-оёқни боғлаш ёки қимирлатиш мумкин эмас.
Юз урилганда тери кўкариб қолмаслиги учун музли, қорли халта, совуқ сувда хўлланган сочиқ қўйилади. Агар шикастланган жой барибир кўкарса, эртаси куни 2-3 маротаба иссиқ сувли грелка, қизиган қум солинган халтача қўйилади.
Бурун қонаганда беморни бошини пастга энгаштириб бурун ичига пахта, бурун устига совуқ нарса қўйилади. Бошни орқага ташлаш мумкин эмас. Чунки бунда қон бурун-ҳалқумга бориб бемор уни ютиши, оқибатда қайт қилиши ва нафас йўлларига қусуқ тиқилиши мумкин. Агар бу тадбир фойда бермаса, жабрланувчи дарҳол даволаш муассасасига жўнатилади.
Бурун ёки қулоқдан сувдек рангсиз суюқлик ёки қоннинг оқиши, кўзлар атрофини кўкариши нохуш аломат ҳисобланади. Бу белгилар миянинг оғир шикастланишидан далолат беради.
Калла суяги синиши ва ёрилишида томирлар тортишиши (талваса), баъзида қўл-оёқ шол бўлиши, хушдан кетиш, қусиш аломатлари кузатилади. Бундай ҳолатда зудлик билан «тез ёрдам» чақирилади. Шифокор келгунига қадар жабрланганнинг қусуғи, қони, сўлаги томоғига кетиб қолмаслиги учун ёнбошлаб ётқизилади. Бемор ҳушидан кетган бўлса, оғиз бўшлиғи бармоққа стерил дока ўраб артиб ташланади.
Бўғимлар чиқиши— жиддий шикастланиш ҳисобланади. Бўғимлардан ташкил топган суяклар сурилиб пайлар, боғламлар чўзилиши оқибатида кучли оғриқ юзага келади. Чиққан суяклар тананинг бошқа жойидан бўртиб чиқади, қон-томирлар, асаб толалари шикастланади.
Биринчи тиббий ёрдам кўрсатишда шикастланган жойни қимирлатмаслик керак. У жойни махсус шина ёки тахтакач қўйиб тоза дока билан боғланади. Оғриқ зўрайганда беморга бирор бир оғриқ қолдирувчи дори воситаларидан берилади. Бўғим чиққан жойга совуқ сув солинган грелка ёки ҳўл сочиқ қўйилади.
Суяк синганда  жабрланувчи қаттиқ оғриқ сезади, жароҳатланган жой шишади, қон тўпланиши, шикастланган қўл ёки оёқ ҳаракати бузилиши кузатилади. Синган жойни қимирлатмаслик, очиқ синганда суякларни ўзбошимча жойига қўйиш мумкин эмас. Чунки бу ҳолатда бемор қаттиқ оғриқдан карахт (шок) ҳолатга тушиши мумкин.