Urug’don va urug’ hujayralarining tuzulishi va biologik xususiyatlari

Urug’ hujayra-spermatazoid

• Boshchaning oldingi yarmida g`ilofcha (akroblast) joylashib, uning ichida bevosita boshchaning oldingi uchida akrosoma (yunon. acron - ustki, soma - tanacha) zich tanacha shaklida yotadi

Urug’ hujayra-spermatazoid

• Akrosoma urug`lanish uchun zarur tuzilma bo`lib, u o`zida ko`p miqdorda tuxum hujayra qobig`ini yemiradigan gialuronidaza fermentini saqlaydi. Spermatozoidning bo`yin qismida, yadroning orqa qutbi sohasida proksimal sentriola joylashib, u silindrsimon shaklga ega.

Urug`lanish vaqtida proksimal sentriola tuxum hujayraga o`tadi va urug`langan tuxum hujayraning yoki zigotaning bo`linishida ishtirok etadi. Yadrodan birmuncha uzoqda bo`lgan distal sentriola ikki bo`lakdan iborat. Uning tayoqchasimon ko`rinishga ega bo`lgan birinchi yarmi bo`yin chegarasini hosil qiladi va undan spermatozoidning tanasi orqali dumchasiga o`tuvchi o`q ip boshlanadi.

• Urug`lanish vaqtida proksimal sentriola tuxum hujayraga o`tadi va urug`langan tuxum hujayraning yoki zigotaning bo`linishida ishtirok etadi. Yadrodan birmuncha uzoqda bo`lgan distal sentriola ikki bo`lakdan iborat. Uning tayoqchasimon ko`rinishga ega bo`lgan birinchi yarmi bo`yin chegarasini hosil qiladi va undan spermatozoidning tanasi orqali dumchasiga o`tuvchi o`q ip boshlanadi.

Bu yerda o`q ip atrofida spiral holatda mitoxondriyalar joylashadi. Spermatozoidning tana qismida oksidlanish fermentlarining yuqori aktivligi aniqlangan. Bu qismda glikogen, fosfatlar, shuningdek, ko`p miqdorda ATF saqlanadi. ATFning bo`lishi va mitoxondriyalarning ko`pligi tana qismining spermatozoidni energiya bilan ta’minlab turishidan dalolat beradi

• Bu yerda o`q ip atrofida spiral holatda mitoxondriyalar joylashadi. Spermatozoidning tana qismida oksidlanish fermentlarining yuqori aktivligi aniqlangan. Bu qismda glikogen, fosfatlar, shuningdek, ko`p miqdorda ATF saqlanadi. ATFning bo`lishi va mitoxondriyalarning ko`pligi tana qismining spermatozoidni energiya bilan ta’minlab turishidan dalolat beradi