Urganch davlat universiteti хаyot faoliyati хavfsizligi 3-ma’ruza. Ishlab chiqarish sanitariyasi va gigienasi, me’yorlari

Ishlab chiqarish xonalari ish zonasidagi havoning harorati, nisbiy namligi va harakat tezgining yo‘l qo‘yiladigan normalari

Yil fasli	Ish kategoriyalari	Havo harorati °С	Nisbiy namligi, %	Harakat tezligi, м/с
Sovuq davr	Yengil – I	20-23	60-30	0,2
	O’rtacha og’irlikdagi – IIа	18-20	60-40	0,2
	O’rtacha og’irlikdagi - IIb	17-19	60-40	0,3
	Og’ir – III	16-19	60-40	0,3
Iliq davr	Yengil – I	20-25	60-40	0,2
	O’rtacha og’irlikdagi – IIа	21-23	60-40	0,3
	O’rtacha og’irlikdagi - IIb	20-22	60-40	0,4
	Og’ir – III	18-21	60-40	0,5
Issiq davr	Yengil – I	20-30	60-40	0,3
	O’rtacha og’irlikdagi – IIа	21-25	60-40	0,4-0,5
	O’rtacha og’irlikdagi - IIb	21-25	60-40	0,5-0,7
	Og’ir – III	21-25	60-40	0,5-1,0

Yilning issiq davrida ishlab chiqarish xonalari harorati, nisbiy namlik va havo harakat tezligining yo‘l qo‘yiladigan normalari

Yilning sovuq va iliq davrida ishlab chiqarish xonalari harorati, nisbiy namlik va havo harakat tezligining yo‘l qo‘yiladigan normalari

Yilning iliq davri – yilning tashqi havoning o‘rtacha sutkalik harorati +10ºC dan yuqori bo‘lishi bilan tavsiflanuvchi yil davri.
Yilning sovuq davri – yilning tashqi havoning o‘rtacha sutkalik harorati +10ºC ga teng va undan past bo‘lishi bilan tavsiflanuvchi davri.
Tashqi havoning o‘rtacha yillik harorati – sutkaning muayyan soatlarida bir vaqt oralig‘ida o‘lchangan haroratining o‘rtacha miqdori. Ular meteorologiya xizmatining ma’lumotlari bo‘yicha qabul qilinadi.

3. Normal metereologiya sharoitlarini yaratish chora-tadbirlari

• Ishchilarni normal metereologik sharoitlar bilan ta’minlash uchun korxonani loyihalash, ishga tushirish va ishlab chiqarish jarayoni davomida yuqorida keltirilgan sanitariya normalariga amal qilish, inson organizmida qo‘shimcha issiqlik hosil bo‘lishi bilan bog‘liq bo‘lgan og‘ir mehnat talab qiladigan ishlarni mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish, issiqlik ajratuvchi va infraqizil nurlar xosil qiluvchi jarayonlarni, uskunalarni masofadan boshqarish, issiqlik va nur ajratuvchi uskuna-jihozlarni alohida xonaga joylashtirish, izolyasiya materiallari bilan o‘rash yoki sharoitga qarab ularni tashqarida joylashtirish, issiq sexlarda qisqa dam olish xonasini tashkil etish, ishchilarni 0,2—0,5%li tuzli ichimlik suvi bilan ta’minlash, xonani shamollatish, isitish, himoya to‘siqlari o‘rnatish, suv va havo pardalaridan, maxsus kiyimlar, shaxsiy ximoya vositalaridan foydalanish, ish va dam olish vaqtini reglamentlash va boshqa tadbirlar misol bo‘ladi.
• Issiqlikdan shikastlanishning oldini olish maqsadida to‘sib turuvchi yuzalarning harorati 45ºC dan ortib ketmasligi kerak.