AJDODLAGGA EXTIGOM RAMZI
(Xotima)
Mansur eshon MANSUROV
Qo’shko’pir tumani bosh Imoxatibi
So’nggi yillarda chegaralarning ochilishi, ochiqlik va shaffoflik siyosati amaliyotga aylantirilgani xamda turli din vakillari bo’lmish sayyohlarga xar tomonlama qulay shart-sharoitlar yaratilgani sabab tashrifchilar soni yil sayin oshib bormokda. Ayni paytda az-Zamaxshariy masjidi xam musulmon davlatlardan tashrif buyurayotgan sayyox va ziyoratchilarni ko’zlab sayyoxlik yo’nalishiga kiritilgan. Bugun buyuk olim nomi bilan ataladigan masjidda Osiyo, Afrika, Ovrupadan kelgan, turli tillarda gaplashadigan sayyoxlarni uchratish mumkin. Az-zamaxshariy jome' masjidi tom ma'noda allomaning o’z yurtidagi tashrif kog`oziga aylandi!
Yurt tarixiga qiziquvchi ayrim sayyoxlar jome masjidini ko’rish asnosida az-Zamaxshariy shaxsi xaqida malumotlar so’rashadi. Ularga bu ulug zot to’g`risida istiklol davrida chop qilingan bir qator ilmiy va
tadqiqiy kitoblar asnosida imkon qadar tushuncha beramiz. Ammo, tan olish kerak, xali-xamon az-Zamaxshariy xayoti, ilmiy faoliyati, yaratgan asarlari borasida mukammal bilim va tushunchaga ega emasmiz.
U zotning ko’pgina asarlari xali-xamon uzbek tiliga
O’girilmagan va chop qilinmagan. Shuningdek, dunyoning boshqa kutubxona va muzeylarida saqlanayotgan asarlaridan nusxalar ko’chirish, tadqiq qilish, hech bo’llmaganda bir necha jildlik asarlarini o’kuvchilarga
yetkazishdek savob ish xam orqaga surilayotir. Xozirda buyuk alloma yozgan asarlarning 100 dan ortiq qo’lyozmalari o’zimizda Sharqshunoslik institudi qo’lyozmalar fondida saqlanmoqda. Turkiyaning sulaymoniya kutubxonasida esa az-Zamaxshariy asarlarining 326 ta qo’lyozma nusxalari avaylab saqlanmokda ekan. Mana, sharqshunos olimlarimiz oldida turgan vazifalar ko’lami! Quvonch bilan shuni qayd qilish rinliki, Xorazm Ma'mun akademiyasi ilmiy xodimi, filologiya fanlari doktori Abdulla O’rozboev allomaning “Al-Mufassal" asarlarini arabchadan tarjima qilib, sharxlari bilan chop qilishga tayyorladilar. Aynan ushbu akademiyada bugun az-zamaxshariy asarlarini tadqiq qilish ishlari boshlangani, ayni paytda Urganch davlat universitetida talabalarga bu zot ijodi to’g’risida chuqurrok bilim berishga kirishilgani ajdodlar yaratgan bebaxo merosning avlodlariga qaytarilishi yo’lidagi savob ishlarning boshlanishidir. Ko’ngli iymonga, amali savoblarga yug’rilgan birodarimiz — Xojiboy aka Ibroximovning ko’p yillik O’rganishlari xosilasi bo’lgan ushbu risola alloma dunyoga kelgan azim zaminda u zotga bo’lgan qiziqish va tarnab kilish ishlari keng jabxada boshlanayotgani
nishonasidir. Asli kasbi muxandis bo’lgan bu saxovatli inson uzoq yillar viloyat va tumanda paxta sanoati soxasida ishlab, el-yurt ravnaqi, fuqarolar farovonligiga munosib xissa qo’shganlar. Xozirda nafaqada bo’lsalar-da, tadbirkorlik yo’lini tutib, yurtimizda keng miqyosda olib borilayotgan isloxotlarda faol qatnashmoqdalar. Ushbu savob ishi uchun Allox taolo bu birodarimizga o’z marxamatlarini yog’dirsin!
Biz - axli din xam ushbu jarayonga imkonimiz qadar ulush qo’shish niyatida xozirda masjidda alloma xayoti, yaratgan asarlari tug’risida bir qadar ma'lumot beradigan ixcham muzey yaratish tadorigiga kirishganmiz.
Bu boshlamamiz, albatta xayrli va bardavom bo’lajak!
Xorazmga yo’lingiz tushsa, buyuk bobomiz ilmu saloxiyati bilan butun musulmon dunyosini lol qoldirgan Maxmud az-Zamaxshariy jome masjidiga
qadam ranjiida qiling! Axli mo’minlar qatorida birgalikda juma namozida qatnashing! Shunda ULUG’ zotning ruxidan ma'naviy ozuqa olasiz!
Assalomu alaykum raxmatulloxi barakatux.
Do'stlaringiz bilan baham: |