Universiteti arxitektura fakulteti

 
tınıqlıǵı. 
Tınıq puta hám japıraqlarǵa tómendegi 
terekler iye boladi: aylant, ápiwayı erik, mamıqlı aq qayın, mamıqlı amerika 
shumtalı, ginkgo, aq qaraǵay, jiyde japıraqlı taljapıraqlı almurt, qaraǵay, toqalsha, 
majnuntal, beresklet. Kem tınıqlı puta hám japıraqlarınıń
 
bar: sibir Yevropa 
aqqaraǵayı, jińishke japıraqlı zarang teregi, aqzarang, ápiwayı hám jasalma kashtan, 
qara qandaǵash teregi, shıǵıs túyeterek, ápiwayı grab, shırsha, shumurt, qaraqaraǵay, 
eman teregi, jóke teregi, qayraǵash, batıs túye teregi, miyweli tise, sibir qaraǵayı, 
berlin, Túrkistan, kanada teregi. 

---

97 
Tikenli ósimliklerdiń 
tiri shaqa diywalları ushın, balalar dem alatuǵın 
maydanshalardıń kóklemzarlastırılıwında isletiliwi usınıs etilmeydi: domofon, 
badam, mánjúr araliyası, ápiwayı erik, sarı tikenli akaciya, pálek túrli drevogubets, 
yapon aybası, jińishke japıraqlı jiyde, dólananıń barlıq túrleri, hám basqalar.
Qiyalıqlаr, jаrlıqlаr, jan bаwırlаrdı bekkemleytuǵın ósimlikler: 
tаtаr dala
zarangi, aq qandaǵash, irge, amorfa, shól bobovnigi, mánjúr araliyası, arshagúl, zirk, 
juzǵun, sipsegúl, sarı akaciya, shól qayını, grab, ıqarı, shiye, ırǵay, dólana, beresklet, 
gledichiya, shakanda hám basqalar. 
Egin túrleri. 
Baǵ-pаrk ósimlikleri toǵay massivleri hám terekler, bir túrdegi 
terekler egilgen orınlar–terek hám toǵaylıqlar toparı, alleya eginleri tiri shaqa 
diywallar, qırqılǵan dıywallar, bosketler, yalanglikler hám dekorativ hámde basqa 
túrdegi gúlzarlar túrinde shólkemlestiriledi. 
Tábiyiy landshafttı tiklew ushın toǵay massivleri isletiledi. Olar 1 den 4 ke 
deyingi maydandı parklerde hám onlap gektardaǵı maydanlardı toǵaylı parklerde 
iyeleydi. Ústemlik etiwshi terek sortlarına qarap massivlar iyne japıraqlı (toq hám 
ashıq reńli iyne japıraqlı) hám japıraqlı (keń hám mayda japıraqlı), quramı boyınsha – 
taza (bir sorttan ibarat) hám aralas, dúzilisi boyınsha – bir qatarlı hám kóp qatarlı 
(shaqalardıń ushları hár qıylı biyikliklerde jaylasqan). 
Massivtegi tiykarǵı sortlardıń tańlap alınıwı onıń kórinisin belgileydi. 
Qaraqaraǵay, aqqaraǵay, qara qayın, toq deneli hám japıraqlar menen tıǵız qaplanǵan 
grab, dım qarańǵı sayalı eginliklerdi payda etedi: tınıq shaqalarǵa iye bolǵan qaraǵay, 
qayın, tilaǵash, shumtal, akaciya quyashlı hám jaqtı eginliklerdi shólkemlestiredi. 
Joldas bolǵan sortlar toǵay ortalıǵın jaqsılaydı hám bayıtadı, kontrast yáki nyuans 
qatnasıqları jolı menen tiykarǵı sorttıń dekorativ qásiyetlerin tastıyıqlaydı: máselen, 
qaraqaraǵaylar qayın denesiniń aqlıǵın, onıń japıraqlarınıń háreketleniwsheńligi hám 
shaqalardıń jaqtılıǵın qaralaw etip anıq kórsetip beredi. Maydanı sheklengen parkler 
hám baǵları kishkene toǵaylar– kóbinese bir sorttan payda bolǵan úlken bolmaǵan 
terek massivler (0.25-1) jaratıladı.