Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

2. Tarixni o‘rganishda tarixiy manbalar, hujjatlar va badiiy adabiyotlardan 

foydalanish. 

Tarix  fani  bilan  bir  qatorda  fragistika,  numizmatika,  diplomatika,  paleografiya, 

arxeologiya,  toponimika,  tekstologiya,  etnonimika,  geraldika,  geneologiya,  filateliya, 

xronologiya va metrologiya, tarixiy geografiya singari ko‘makchi tarix fanlari mavjuddir. 

Bu  fanlarning  yutuqlari  bizning  tarix  sohasidagi  bilim  va  tasavvurlarimizni 

chuqurlashtirish va aniqlashtirishda muhim ahamiyatga egadir.  

Tarix  darslarida  badiiy  adabiyotlardan  foydalanish.  Tarixiy-badiiy  adabiyotlardan 

foydalanishda  o‘quvchilarning  yosh  psixologik  xususiyatlarini  inobatga  olish  zarur. 

Badiiy  adabiyot  obrazlaridan  foydalanish  o‘qituvchi  bayonining  emotsional 

ta’sirchanligini,  tarbiyaviy  ahamiyatini  oshiradi,  o‘rganilayotgan  tarixiy  voqealarga 

nisbatan  o‘quvchilarda  xayrixohlik,  zavqlanish,  afsuslanish,  nafrat  yoki  hayrat 

tuyg‘ularini  tug‘diradi.  Tarixiy  voqea-hodisalarning  esda  qolishini,  darsning  qiziqarli 

bo‘lishini  ta’minlaydi  hamda  o‘rganilayotgan  tarixiy  davr  haqida  to‘liq  tushuncha  va 

tasavvur hosil qilishga xizmat qiladi.  

Tarix o‘qitishda foydalaniladigan badiiy adabiyotlarni quyidagi ikki guruhga bo‘lish 

mumkin:  

1.  O‘rganilayotgan  davrning  adabiy  yodgorliklari.  Adabiy  yodgorliklarga  tarixiy 

hodisa  va  voqealarni  o‘z  zamondoshlari  yozib  qoldirgan  asarlar  kiradi:  afsonalar, 

dostonlar, jangnomalar, qo‘shiqlar, masallar.  

2.Tarixiy-belletristik  asarlar.  Balletristik  asarlarga  tarixiy  romanlar,  tarixiy 

mavzularda yozilgan asarlar, o‘rganiladigan davr haqidagi badiiy asar va hikoyalar kiradi.  

Bu  asarlar  tarixiy  manbalar,  memuarlar  va  hujjatlar,  ilmiy  tekshirish  ishlari  va 

monografiyalarni  o‘rganish  asosida  yozilgan  bo‘lib,  ularda  o‘tmish  voqealari  badiiy 

tasvirlar va badiiy obrazlar orqali ifodalanadi. Belletristika tarix fani uchun hujjatli manba 

---