Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

Maftuna Jumanazarovna Shamsiddinova, 

Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti, Pedagogika fakulteti Boshlang’ich ta’lim va 

sport tarbiyaviy ishi ta’lim yo’nalishi talabasi 

 

XXI asr – axborotlashtirilgan jamiyat sari asrida axborot texnologiyalarning roli va 

o‘rni kundan – kunga o‘sib boraveradi, hamda har bir jabhaning ajralmas qismiga aylanib 

boradi. Bugungi kunda hayotimizni axborot-kommunikatsiya texnologiyalarisiz tassavur 

etib bo‘lmaydi. O‘zbekistonda ta’lim jarayonida AKTni qo‘llash bo‘yicha keng qamrovli 

ishlar olib borilmoqda va uning huquqiy va me’yoriy asoslari yaratilgan. 

O‘zbekistonda  axborotlashtirish  jarayonida  uning  ham  jamiyat,  ham  shaxsning 

o‘rni  beqiyosdir.  Axborotlashtirish  har  bir  istagan  sohasini  tubdan  o‘zgartirish 

qobiliyatiga  ega.  Bunday  sharoitda  jamiyatdagi  har  bir  shaxsning  barkamollik  sari 

intilishlari  ro‘yobga chiqadi.  Chunki  kerakli  axborotlarni  o‘z  vaqtida  olish  bilan birga 

ulardan to‘g‘ri foydalana olish insonni ijtimoiy jihatdan rivojlanishiga sabab bo‘ladi. 

Respublikamiz xalq ta’limi boshqarmasi tomonidan shahar va tumanlardagi barcha 

maktab  va  maktabgacha  ta’lim  muassasalari,  maxsus  maktab-internetlarda  zamonaviy 

axborot-kommunikatsiya  texnologiyalaridan  foydalanish  keng  joriy  etilmoqda. 

Maktablarda  zamonaviy  o‘quv  kompyuter  tarmoqlari  tashkil  etilmoqda.  Shuningdek, 

maktablar  “ZiyoNET”  jamoat ta’lim  axborot  tarmog‘iga ulangan bo‘lib, o‘qituvchi  va 

o‘quvchilar undan samarali foydalanish uchun sharoitlar yaratilgan.  

“O‘zbekistonda  elektron  kitob  (Jet  Book)lardan  foydalanish”  loyihasi  esa 

o‘quvchilarning  kitobga  bo‘lgan  qiziqishini  oshirmoqda.  Maktablarda  veb-saytlar 

ochilib,  maktabda  amalga  oshirilayotgan  ishlar,  o‘tkazilayotgan  ma’naviy-ma’rifiy 

tadbirlar,  o‘qituvchilar  tomonidan  yaratilayotgan  elektron  darsliklar  mazkur  veb-

saytlarga joylashtirilib borilmoqda. O‘z navbatida ana shunday yo‘nalishda o‘zoro tajriba 

almashish (masalan “O‘rgan-o‘rgat” tadbiri) ishlari yo‘lga qo‘yilmoqda. Bu ham albatta 

axborot texnologiyalarini rivojlantirish borasida olib borilayotgan ishlarning samarasidir.  

Yaratilayotgan  ana  shunday  imkoniyatlar  natijasida  o‘quvchilar  zamonaviy 

axborot  texnologiyalarini  puxta  egallab,  bu  borada  zarur  bilim  va  ko‘nikmalarga  ega 

bo‘lib bormoqda.  

Ta’lim  jarayoniga  axborot  texnologiyalarini  olib  kirish  zarurati  70-80  yillardan 

boshlab  (o‘quvchilarning  mashg‘ulotlarga  qiziqishi  pasayib  ketgach)  dars  metodlarini, 

shakl va metodlarini o‘zgartirish, yangilik kiritishdan boshlandi. Nostandart (ular 40-50 

tadan oshdi) darslarga axborot texnologiyasini (kompyuter. filmoskop, kodoskop va h.k) 

va pedagogik texnologiyalarni qo‘llash bilan takomillashtirib borilmoqda.  

---