Umumiy mavzu: Fermentlarni tuzilishi, хоssalari va funktsiyalari

 
Insulinni ta'sir etish mеxanizmi 
Insulin qonga o‘tkanda erkin va plazma oqsili bilan bog‘langan
shaklida bo‘ladi. Erkin holdagi Insulin shu gormonga sezgir hamma 
hujayralarga, bog‘langan shakli esa faqat yog‘ to‘qimasiga ta‘sir etadi.
Insulin 
membranadagi 
rеtsеptor bilan bog‘lanib insulin-retseptor 
kosplеksini hosil qiladi. Bu kompleksni hosil bo‘lishi mеmbranada joylashgan 
ferment va Ca
2+
, Na
+
, K
+
ionlarni, glyukozani, aminokislotalarni, transport 
oqsillarini konfiguratsiyasini o‘zgartirib nofaol holdan faol holga o‘tkazadi. 
Insulinni eng muhim effekti – gipoglikemik, qondagi glyukoza miqdorini 
glyukozani hujayra ichiga transporti hisobiga pasaytirish – insulinni 
membranaviy effekti. 
Hujayra ichidagi metabolizmga ta‘sir etayotganda insulinni membranaviy – 
hujayra ichidagi mexanizmi namoyon bo‘ladi. Membranada joylashgan 
retseptor insulin bilan kompleks tashkil qilib, guanilatsiklaza faolligini oshiradi
( GTF 
Gs
→ sGMF + PP I ) hosil bo‘lgan sGMF proteinkinazalarni 
modifikatsiyaga uchratib metabolizmga ta‘sir etadi. 
Shuningdеk insulin hujayra ichki vositalarni hosil bo‘lishiga ham ta‘sir 
etadi. sGMF orqali guanilatsiklazini faolligini oshirib, sAMF konsеnratsiyasini
kamaytiradi. Insulinni bu ta‘siri natijasida qonda glyukoza, aminokislota, yog‘ 
kislotalar, glitserin va K
+
konsentratsiyasi pasayadi, hamda siydik bilan 
aminokislot va K
+
chiqib ketishini ham kamaytiradi. Shuning uchun insulinni 
metabolizmga ta‘siri anabolik ta‘sir deb ataladi, (+) musbat azot balansi bilan 
xarakterli. 
Qon Membrana Sitozol 
glyukoza→ 
→glyukoza 
Insulin→ R 
Glikogen sintezi lipogenez oqsil biosintezi 
→ hujayrani o’sishi,
↑ ↓