93
585.
Manbaning EYuK
Ԑ=15 V
, ichki qarshiligi
r=4 Om
boʻlsa, undan oʻtayotgan
tok kuchini va manbadagi kuchlanishni aniqlang (rasmga qarang). Rezistorlar
qarshiligi bir xil:
R=68 Om
.
586.
R
1
qarshilikdan oʻtayotgan
I
1
tok kuchini aniqlang (rasmga qarang). Re-
zistorlar qarshiligi:
R
1
=5 Om; R
2
=7 Om; R=2 Om
. Manbaning EYuK
Ԑ=30
V
, ichki qarshiligi
r=2 Om
.
587.
Agar rezistorlar qarshiligi:
R
1
=20 Om; R
2
=R
4
=8 Om
;
R
3
=1 Om
boʻlsa,
ampermetr orqali oʻtayotgan
I
A
tok kuchini aniqlang (rasmga qarang).
Manbaning EYuK
Ԑ=50 V
, ichki qarshiligi
r=1 Om
. Ampermetrning
qarshiligi hisobga olinmas darajada kichik.
586-masalaga.
587-masalaga.
588.
Akkumulyatorga rezistor ulandi. Bunda uning qisqichlaridagi kuchlanish
U
1
=20 V
boʻldi. Unga yana shunday rezistor parallel ulansa,
bu kuchlanish
U
2
=15 V
gacha tushadi. Rezistorlar qarshiligini aniqlang. Akkumulyatorning
ichki qarshiligi
r=1 Om
.
589.
Batareyaga ketma-ket ulangan ikki voltmetr mos ravishda
U
1
=5 V
va
U
2
=15
V
kuchlanishni koʻrsatadi. Agar batareyaga faqat birinchi
voltmetr ulansa, u
U
1
'=19 V
ni koʻrsatadi. Batareyaning EYuK ni aniqlang.
590.
Agar
Ԑ=15 V, R
1
=4,2 Om, R
2
=8 Om, R
3
=12 Om
boʻlsa, ampermetr koʻrsat-
kichini aniqlang (rasmga qarang). Agar ampermetr va manba oʻrinlari
almashtirilsa, bu koʻrsatkich qanday boʻladi? Manba va ampermetrning ichki
qarshiliklari rezistorlar qarshiligiga nisbatan juda kichik.
590-masalaga.
592-masalaga.
94
591.
Ichki qarshiligi
r=0,001 Om
boʻlgan
akkumuyatorga qarshiligi
R=10 Om
boʻlgan rezistor ulandi. Voltmetr rezistorga ketma-ket va parallel ulanganda
ham bir xil kuchlanishni koʻrsatadi.
R
V
voltmetrning qarshiligini aniqlang.
592.
Ikki EYuK manbai rasmda koʻrsatilgandek ulandi. A va B nuqtalar orasidagi
potensiallar farqini aniqlang. Agar ikkinchi manbaning qutblari almashtirilsa,
bu potensiallar farqi nimaga teng boʻladi?
593.
Rasmda koʻrsatilgan zanjirda har bir elementning UYuK
Ԑ
, ichki qarshiligi
r
.
A
1
va
A
2
nuqtalar orasidagi potensiallar farqi nimaga teng?
A
1
va
A
k
nuqtalar
orasidachi? Ulovchi simlarning qarshiligini hisobga olmaslik mumkin.
593-masalaga.
595-masalaga.
594.
Oldingi masalada hamma elementlar bir-biri bilan bir xil ishorali qutblari
bilan ulansa, javob qanday boʻladi? (Bunda elementlar soni
N
juft son boʻlishi
koʻzda tutiladi).
595.
N
ta bir xil elementlar ulanib batareya hosil qilindi (rasmga qarang). Har bir
elementning ichki qarshiligi
r
.
m
va
n
larning
qanday qiymatida batareyaga
ulangan
R
qarshilikdan oʻtuvchi tok kuchi eng katta boʻladi? Masalani
N=100, r=1 Om, R=2 Om
uchun yeching.
596.
Tashqi qarshiligi
R=2 Om
boʻlgan zanjirda
I=2 A
tok hosil qilish kerak.
Buning uchun kamida qancha element zarur va ular qanday ulanishi kerak?
Har bir elementning EYuK
Ԑ=2 V
, ichki qarshiligi
r=1 Om
.
597.
Akkumulyatorni zaryadlash oxirida tok kuchi
I
1
=3,0 A
,
klemmalaridagi
kuchlanish esa
U
1
=8,85 V
boʻldi. Huddi shu akkumulyatorni zaryadlash
boshida tok kuchi
I
2
=4,0 A
, kuchlanish esa
U
2
=8,5 V
edi. Akkumulyatorning
EYuK
Ԑ
va
r
ichki qarshiligini aniqlang.
598.
EYuK
Ԑ
1
=24 V
va ichki qarshiligi
r
1
=0,10 Om
boʻlgan generator yordamida
EYuK
Ԑ
2
=20 V
va ichki qarshiligi
r
2
=0,30 Om
boʻlgan
akkumulyator
batareyasi zaryadlanmoqda. Batareyaga parallel ravishda
R=1,5 Om
qarshilikli lampa ulandi. Generator, batareya va lampadan qanday
I
1
, I
2
va I
3
tok oʻtadi?
95
599.
EYuK lari
Ԑ
1
va
Ԑ
2
, ichki qarshiliklari
r
1
va
r
2
boʻlgan ikki manba oʻzaro
ketma-ket ulangan. Tashqi
R
qarshilik qanday boʻlganida
manbalardan
birining qisqichlaridagi kuchlanish nol boʻladi? Manbalardan qaysi birining
qisqichlarida bunday boʻlishi mumkin?
600.
Zanjirdagi galvanometr nolni koʻrsatyapti (rasmga qarang). Etalon element
Ԑ
0
=1,5 V
EYuK ga va
r
0
=1,5 Om
ichki qarshilikka ega. Rezistorlar qarshiligi:
R
1
=4 Om; R
2
=4,5 Om
. Akkumulyatorning EYuK
Ԑ
topilsin.
601.
Tok manbaiga reostat ulandi. Reostatning qarshiligi
R
1
=4,0 Om
dan
R
2
=9,5
Om
gacha oʻzgarganda, zanjirdagi tok kuchi
I
1
=8,0 A
dan
I
2
=3,6 A
gacha
oʻzgaradi. Tok manbaining EYuK
Ԑ
va
r
ichki qarshiligi aniqlansin.
600-masalaga.
602-masalaga.
602.
A va B klemmalarga qarshiligi
R
boʻlgan rezistor ulandi (rasmga qarang). Bu
rezistordan oʻtuvchi
I
tok kuchini aniqalang.
603-masalaga.
604-masalaga.
603.
Agar rasmda koʻrsatilgan zanjirning A va B nuqtalariga ideal (qarshiligi
cheksiz katta boʻlgan) voltmetr ulansa, u
U
0
kuchlanishni koʻrsatadi. Agar
huddi shu nuqtalarga ideal (qarshiligi nol boʻlgan) ampermetr ulansa, u
I
0
tokni koʻrsatadi. A va B nuqtalarga
R
qarshilikli rezistor ulanganda undan
oʻtuvchi
I
tok kuchini aniqlang.
Do'stlaringiz bilan baham: 
