Умумий ўрта таълим мактабларида синфдан ташқари ишлар” 1-мавзу: Умумий ўрта таълим мактабларида синфдан ташқари ишлар ва унинг мазмуни

СТИнинг ҳозирги кунда амалиётда кенг фойдаланилаётган шакллари
Биз Фарғона водийси умумий таълим мактабларининг кўп йиллик иш тажрибалари, махсус адабиётлардаги назарий, амалий маълумотлар асосида СТИнинг 4 та йирик блокдаги ишлар тарзида ташкиллаш, ўқувчи жисмоний тарбиясини самарадорлигига аҳамиятли даражада таъсир қилишини ўз тажрибаларимизда синовдан ўтказдик. СТИнинг ҳозирги кунда амалиётда кенг фойдаланилаётган шакллари берилган.





2-МАВЗУ: Мактаб жисмоний тарбия жамоаси (МЖТЖ)нинг жамоатчи органлари ва уларнинг иши мазмуни


Мактаб жисмоний тарбия жамоаси фаолиятини мазмуни
Мактаб жисмоний тарбия жамоаси бу ўқувчилар жисмоний тарбиясини амалга оширишда мактаб ва оилага ёрдам берадиган ўқувчиларнинг кўнгилли, ўзларининг хоҳиши ва ташаббуси билан фаолият кўрсатадиган жамоатчиликка асосланган ташкилотидир. МЖТЖ фаолиятини тўғри ташкиллаш мактабда синфдан ташқари ишларни кенг кўламда амалга оширишга имкон беради, ўқувчиларни ижтимоий фойдали фаолият ва жисмоний машқлар билан тизимли шуғулланиш машғулотларига қатнашишга одатни шакллантиради. Ижтимоий аҳамиятга молик вазифаларни ҳал этишга қодир жамоага ўқувчиларни бирлашувини ўзи катта тарбиявий аҳамиятга эга. Ўз фаолиятини фойдалилигини тушуниш, жамоа буюрган вазифаларини ихтиёрий бажариш ва жамоа аъзоларининг хуқуқларини тенглиги, жамоа олдидаги масъулият, ўқувчилар шахсининг маънавияти ва аҳлоқини шакллантиришга ёрдам беради. Жамоага раҳбарлик қилиш билан боғлиқ ва кенг маънода ташаббус намоён қила олишга асосланган, синфдан ташқари ишларни хилма-хил формаларини ташкиллаш ва ўтказишда иштирок этиш, мустақил фаолият кўрсатиш, жамоа билан ишлаш методларини, индивид ёки жамоа билан муроса-мадора қила олиш, мулоқот маданиятини эгаллаш, кичик-кичик топшириқлар асосида жамоа фаолиятини бошқаришни бошланғич малакаларини шакллантириш имконияти юзага келади. Жамоани ташкиллаш, уни ишини юритишга мактабнинг директори бошлиқ педагогик жамоа, жисмоний тарбия ўқитувчилари амалга оширади. МЖТ жамоасининг кенгаши ишига раҳбарлик фан ўқитувчилари назорати остида бўлади. Мактабда доимий ҳаракатдаги мактаб жисмоний тарбия жамоасини тузиш қуйидагича амалга оширилади. Медицина группаларига тааллуқлигига қарамай, соғлиғи ҳолатини даражасини билган ҳолда жамоага ИВ-ИХ синф ўқувчиларидан оғзаки ариза қабул қилинади ва жисмоний маданият жамоасининг бошланғич жисмоний тарбия ташкилотлари тузилади. Синфлар МЖТЖ сининг бошланғич ташкилоти ҳисобланади. Жамоа аъзолари ўқишини мактабдаги жисмоний тарбия машғулотлари, синф спорти ҳамда «Саломатлик» тестини топшириш, спорт разряди нормативларини бажариш билан мунтазам боғлаб олиб бориши лозим. Жисмоний тарбия ва спорт тадбирларида актив қатнашиш асосий шарт сифатида белгиланади. Жисмоний машқларни бажариш машғулотларида қатнашиши таъқиқланган ўқувчилар жамоани ташкилий ва жамоат ишларида (мусобақаларда ҳакамлик қиладилар, ҳужжатларни юритадилар, жисмоний тарбия бурчакларини жиҳозлайдилар, спорт газеталарини чиқариш ва бошқаларда) иштирок этадилар. Жисмоний тарбия жамоасига 25-нафардан ортиқ ўқувчи жисмоний тарбия жамоасини тузиш хақида мактаб директорига оғзаки мурожаат қилганларидан сўнг мактабнинг умумий йиғилиши ёки синфларнинг жисмоний тарбия фаоллари иштирокидаги ўқувчиларнинг умумий мажлиси чақирилиб қуйидаги кун тартибида мажлис ўтказиш учун тайёргарлик ишлари йўлга қўйилади: