Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

1. «Dáwir menen teń ayaq qoyıw» sózler dizbeginiń mánisi qanday?
2. Qızıl menen berilgen sózler arasına qaysı dánekerlerdi paydalanıwǵa 
boladı?
Gúlnara apanı 
«Jetkinshek»tiń besigin terbetken
haqıyqıy ustaz desek asıra 
aytqan bolmaymız. Tórt bet jarıq kórip turǵan gazetanıń reńli hám segiz bet bolıp 
shıǵıwı tikkeley onıń baslaması menen ámelge asırıldı. 
Ustazımızdıń jas áwladlardı ruwxıy jetilisken nawqıran áwlad etip tárbiyalaw 
jolında islegen sheksiz jemisli miynetleri húkimetimiz tárepinen múnásip bahalanıp, 
bıyıl «Doslıq» ordeni menen sıylıqlandı.
(«Jetkinshek» gazetası Zuxra Isakova)
1. Qızıl menen berilgen sózler dizbeginiń mánisi qanday?
2. «Menen» kómekshi sózi tirkewish wazıypasında kelgen be, yamasa 
dáneker wazıypasın atqarıp tur ma?
?
?

---

82
Tapsırma 2.1.
Súwretlerge dıqqat penen itibar beriń, pikirlewge 
tayarlanıń. 
2-SABAQ
?
Tapsırma 2.2. 
Sorawlarǵa juwap beriń
.
1. Súwretlerde nelerdi kórip tursız? Qanday sezimler sizde oyandı?
2. Haywanlarda da adamdaǵı sıyaqlı tuyǵı-sezimler bar dep oylaysız ba? Ne 
ushın? 
3. Qaysı úy haywanın úyińizde baǵıp kórgensiz?
4. Olarda qanday qábiletlerdi sezdińiz?
5. Úy haywanı menen jabayı haywannıń qanday ózgeshelikleri boladı?
6. Úy haywanlarınan barlıǵı adamzattıń ǵamxorlıǵına mútáj dep oylaysız ba?
7. Adamlar olardı ne maqsette baǵadı?
Tapsırma 2.3. 
Kóp noqattıń ornına tómendegi tirkewishlerdiń tiyislisin 
qoyıp, gáplerdi kóshirip jazıń. Tirkewish dizbeklesip turǵan sózlerdiń 
qaysı sóz shaqabı, qaysı seplikte ekenin hám mánisin túsindiriń. 
Tirkewishler: 
menen (penen, benen), qaray, deyin, boyında, sheyin, shekem, 
sayın, góri, baslap, beri (berli), boylap, keyin, tuwralı, ushın, qarap, sıyaqlı, ústine. 
1. Men dostım Orınbay ... atız jaqtan qaytıp kiyatırman. 2. Keshe men sizlerge 
xalıq batırları ... sóylep bergen edim. 3. Kóp waqıttan ... heshkimge aytpay kiyatırǵan 
sırım edi. 4. Bizlerdiń úylerge kirip júrgenimizdi kórgen ... ol tıpırshıp bir orında tura 
almadı (Q. D.). 5. Ol keshke ... tınbadı. 6. Alıstaǵı Aqsayǵa barıp fronttaǵılar ... qosımsha 
júzlegen gektar jazlıq biyday egiw ... ayttı. 7. Joldası ... janın da ayamaydı. 8. Ol da basqa 
barlıq batırlar ... óziniń menshigindegi tulparı jipek jaldı janınday jaqsı kóredi (Sh.A.). 
!
!
!

---

83
9. Aynalayınlar, biziń awıl dáryanıń ... edi (A.Á.). 10. Usınnan ... onıń bereketi qashıptı 
(A.Á.). 11. Hár kúngi ádetimiz sáske bolıwdan úsh dos ılaq-qozılarımızǵa súyrik ákeliw 
ushın awılımızdıń ortasınan burqasınlap aǵıp ótetuǵın japtı ... ketemiz (G.E.). 12. Qarsı 
aldınan aymalaǵan samal epkini aqquba júzine sorǵalaǵan terdi keyin ... jumalatadı.
13. Tuwrı arqaǵa ... baratırǵanı qashqınnıń ózine málim edi (Sh.S.). 14. Endi kóp 
keshikpey muzdıń … minemiz (Ó.A.). 15. Duman azdan ... tarap ketti (Ó.A.).