Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

49
Geshir
А vitaminine bay boladı. Bunnan basqa B, K, E, C 
toparınıń barlıq vitaminleri, kaliy, magniy, kalciy, natriy, temir, 
cink, yod, glyukoza hám fruktoza bar. Bul vitaminler júrek 
hám tamırlar salamatlıǵın saqlaydı, immunitetti bekkemleydi, 
kózdiń kóriwiniń jaqsılanıwın támiyinleydi, qandaǵı qant 
muǵdarın tártipke saladı. 
Qabaq
В, С, Е, D toparı vitaminleri hám kem ushırasatuǵın 
К vitamini bar palız ónimi. Qabaqtaǵı paydalı zatlar tamırlardı 
aterosklerozdan, toqımalardı bolsa erte qartayıwdan hám 
asqınıwınan qorǵaydı. Qabaqtan qantlı diabet hám ósimtelerdi 
dawalawda járdem beretuǵın zatlardı da alıwǵa boladı. 
Alma 
A, С, В
1
, В
2
, B
6
hám Е vitaminleri, sonday-aq, 
magniy, fosfor, yod, temir, selen, kaliy, kalciy hám cink 
sıyaqlı vitamin hám minerallarǵa iye miywe túri. Olar este 
saqlaw hám dıqqattı jaqsılaydı, organizmge quwat beredi 
hám ekinshi túrdegi qantlı diabet rawajlanıwınıń aldın 
alıwǵa járdem beredi. Almadaǵı polifenollar qan basımın 
bir qálipke keltiredi hám insult qáwpin azaytadı. 
Biye
С, В
1
ва В
6
vitaminlerine bay, sonday-aq, onda mıs, 
temir, kaliy hám magniy bar. Olar immun sistemasın qollap 
quwatlaydı, qan ketiwdi toqtatıw qásiyetine iye. 
Mandarin 
А hám С vitaminlerine iye. 
Onda nerv sistemasınıń jaqsı islewi, bekkem immunitet payda 
bolıwı ushın áhmiyetli bolǵan kaliy bar. Ol ishektiń xızmetin 
bir qálipke keltiredi, terini jaqsılaydı.
Kók piyaz
В, С, А hám К toparı 
vitaminleri, kóp muǵdarda kaliy, fosfor, kalciy, magniy, natriy 
minerallarına iye. Bul kompleks awqat sińiriw buzılǵanda, 
buwın awırǵanda, joqarı qan basımında paydalı bolıp, temir 
gemoglabinin kóbeytedi, К vitamini bolsa qan uyısıwınıń 
aldın aladı hám júrektiń xızmetin bir 
qálipke keltiredi.
Qurma 
júrek kesellikleri hám diabet rawajlanıwınıń 
qáwpin kemeytedi.

(T.Allayarov)

---