Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

eki bas aǵzalı gáp
, bir bas 
aǵzanıń qatnasınan dúzilgen jay gápler 
bir bas aǵzalı gáp
dep ataladı. Mısalı: 
1. Kóp uzamay shigitler jer betine kógerip shıqtı. (eki bas aǵzalı gáp) 2. Dút 
toǵay. (bir bas aǵzalı gáp) 3. Shıdamadım. (bir bas aǵzalı gáp) 
Jay gápler bas hám ekinshi dárejeli aǵzalardıń qatnasına qaray, 
keńeytilmegen hám keńeytilgen jay gápler bolıp bólinedi. Tek bas aǵzalardıń 
qatnasınan dúzilgen gápler 
keńeytilmegen jay gáp
dep ataladı: 
Sabaq 
baslandı. Úydiń aldı tep-tegis (Ó. X.). 
Gáptiń ekinshi dárejeli aǵzaları menen keńeyip kelgen gáplerge 
keńeytilgen jay gápler
delinedi: 
1. Qudıqtıń bası súriw-súriw qoy. 2. Qoylar 
suw iship boldı. 
Qayaqtan da payda bolıp, pútkil 
aqıl-oyın biylegen, bunnan buyaǵına 
ómirdiń baslı maqsetine aylanıp baratırǵan 
jazıwshılıq, shayırlıq yoshtan basqasınıń bári 
kún-kóris ushın ǵana kerektey edi. Oqıǵan 
kitaplarındaǵı danalıq sózlerdi jazıp júrgen 
dápterin tez-tez aqtaratuǵın boldı. Solardıń 
birinde «Haqıyqıy shayır bolıp tuwılǵanlar 
gúlge erte otırıp, otızǵa deyin mol zúráát 
beredi» dep jazılǵan eken. 
Tapsırma 3.2. 
1. «Haqıyqıy shayır bolıp 
tuwılǵanlar 
gúlge 
erte 
otırıp, otızǵa deyin mol 
zúráát beredi» degen gáptiń 
mánisin túsindiriń.
2. Ne ushın otız sózi alınǵan?
3. Bul abzacta neshe gáp 
berilgen?
4. Gápler bas aǵzalardıń 
qatnasına qaray qaysı túrine 
kiredi?
Shın shayırlıq tuyǵılar 
girbińsiz
taza, 
pútkilley jańasha boladı, hámme nársege 
tańqalarlıq názer menen qarap, basqalar 
sezbegen 
dúnyanı
ańǵarıp, kúshli háwes 
oyanadı, ‒ desedi. Jańasha degeni jańa 
teńewler, 
sózlerdi jańasha oynatıp,
basqalarǵa 
uqsatpay jaylastırıw arqalı, aytılajaq oydı, 
dúnyanı qayta kórkemlew shıǵar. Pushkin, 
Lermontov hám Ǵabdolla Toqay qosıqların 
tatarsha menen qazaqshada aralastırıp, 
salıstırıp qayta-qayta oqıǵannan keyin rus 
tilinde oqıw birqansha jeńillik tuwdırdı.