Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

105
Tapsırma 1.8. 
Tómendegi berilgen teksttegi gáplerdi janapaylardan ónimli 
paydalanǵan halda ózgertip jazıń, biraq teksttiń ulıwmalıq mazmunı 
saqlansın. 
Úlgi:
Moskva mektepleriniń birinde barlıq oqıwshılar sabaqqa qalmay qatnasar, 
tek 
bir oqıwshı kelmey júrdi. Bir hápte 
de
ótip atır, eki hápte 
de
ótip atır...
Moskvanıń bir mektebinde bir oqıwshı sabaqqa kelmey qaldı. Bir hápte ótti, eki 
hápte ótti...
Ol balanıń telefonı joq edi, muǵálliminiń másláháti menen klaslasları onıń hal-
jaǵdayınan xabar alıw maqsetinde úyine barıwǵa kelisti. Esikti balanıń anası ashtı. Dım 
jabırqap, kewilsiz ekeni bilinip-aq tur. Balalar sálemlesip, birazdan soń:
– Biziń dostımız nege sabaqqa barmay atır? – dep soradı.
– Ol endi sizler menen oqıy almaydı. Oǵan sátsiz operaciya islenip, eki kózi de 
tas qarańǵı, kórmey qaldı, – dedi bayǵus anası kózine jas quyılıp. Balalar bir-birine 
jaltaqlasıp, sál únsizlikten soń:
– Bizler onı gezek penen mektepke jeteklep alıp baramız.
– Awa, aparıp ákelemiz.
– Sabaǵın tayarlawǵa da kómeklesemiz, – dep ǵawırlasıp ketti. Kewili eljiregen 
anası balasınıń dosların ertip onıń bólmesine kirdi. Qolı menen hawanı sermegen, kózi 
tańıwlı dostısın kórgende ǵana balalar jaǵdaydıń oǵada qıyın ekenin sezinip, siltidey 
tındı. Tınıshlıqtı: 
– Sálem, qalaysızlar? – degen sol balanıń dawısı buzdı. Usı waqıtta balalar 
hárqaysısı hár jaqtan:
– Men erteń ózim seni mektepke alıp baraman.
– Al, algebradan ózim saǵan úyretip járdemlesemen...
– Men tariyxtan ... – dep ǵawırlastı. 
Tez arada kúndelikli sabaqqa aparıp-ákeliw kestesi de dúzilip, kim qanday pánnen 
kómeklesetuǵını, kim dostısın seyilletip, aylandırıwǵa alıp shıǵatuǵını anıqlandı. Kóz 
shamshıraǵınan ayırılıp qalǵan bala doslarınıń kómegi menen burınǵısınan da jaqsı 
oqıy basladı. Qıstıń kúnleri sabaqqa dosları menen shanada qatnadı. 
Ol klassikalıq muzıkaǵa ıqlaslı bolıp, klaslasları menen simfoniyalıq koncertlerge 
birge baratuǵın edi. Tań qalarlısı – oǵan sabaq túsindiremiz dep judırıqtay jumılǵan 
awızbirshilikli sol klastıń sabaqqa úlgeriwi aǵla dárejege shıǵıp ketti. Bala mektepti 
altın medal menen pitkerdi. 
Institutta da oǵan qalıs xızmet penen járdemlesiwshi onıń kózine aylanǵan 
adamlar kóplep jolıqtı. Kózi ázzi oqıwshıdan studentke aylanǵan jigit instituttan soń da 
oqıwın toqtatpadı. Heshbir tosqınlıqlarǵa qaramastan ilim-bilimge umtılǵan hám ózine 
bolǵan isenimi sebepli bul jigit atı ápsanaǵa aylanǵan XX ásirdiń ataqlı matematigi, 
akademigi boldı. Ol – Lev Semenovich Pontryagin edi.
(Rus tilinen S. Jálmenova awdarması).