Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

Tapsırma 1.9. 
«Dostım qanday perzent?» temasında unamlı yamasa 
unamsız mazmundaǵı kórkem tekst oqıń hám sóylep beriń. 

---

106
Tapsırma 2.1.
Hám, da (de, ta, te) kómekshi sózleriniń qaysı gápte janapay, 
qaysı gápte dáneker xızmetinde jumsalıp turǵanın aytıp beriń. 
1. Endi paydası ne, usı romanımdı seniń esteligińe yadigarlıq etip qaldırsam 
da saǵan báribir emes pe? (Sh. S.) 2. Atası onı artına mińgestirip aladı da ekewi gá 
jortaqlap, gá adım-adım júris penen kete berdi (Sh. A.). 3. Qansha qorqsa da aynanıń 
sınıq kózine góne kórpesheni jumbarshaqlap, biziń jaydıń da tırnaǵına sheńgel kómip, 
atań paqır ekewimiz baslap edik (Sh.S.). 4. Jıynalǵanlardıń hám pikiri usınday edi.
5. Úrgin qar hám dawıl kózdi ashtırmaydı. 6. Demalıs zalı birneshew, keń hám tóbesi 
diń aspanda. 7.Esikleri túwe terezelerinen de qalay bolsa solay arba aydap kirip shıǵa 
beriwge boladı (Á.A.). 
Tapsırma 2.2. 
Kómekshi sózlerdi tabıń. Olardıń qaysı kómekshi sóz túrine 
kiretuǵınlıǵın aytıń. 
«Mamansheńgel» dep atalǵan jer Ámiwdárya menen Xiywanıń ortasındaǵı 
búktiń arasınan sınaptay jıltırap aqqan salma edi. Misli eki qabat qora sıpatında 
ósken shoq sheńgelliktiń dál ortasında úlken bir torańǵıl bar. Qoyıw sayamanı payızlı, 
uyqılap qalǵanǵa qáwipli emes. Qanday jez tırnaq haywan bolsa da sheńgellikke 
tumsıǵın batıra almaydı. Onıń awzın tabıw haywan túwe biytanıs adamǵa da múshkil. 
Tábiyat ózin sonday kógertken, balıqqa qurılǵan qazaday, eki ret aylanıp, ishke kiriledi.
Qońırat ruwınıń araz jas úlkenleri bas qosıp kelgenine hámmeniń waqtı xosh edi. 
Esengeldiniń tikenekli gápi heshqaysısına jaqpay tańlanısıp qaradı. Qabıl gáptiń astarın 
túsinbegensip, jaymashuwaqlanıp, olar joqta aytılǵan súyretkili gáplerdi gilmalalap 
jibergisi keldi. 
– Esengeldi aǵa, biz Aydos penen bir nandı bólisip jep, oqıǵanbız. Biz oǵan, ol 
bizge ot jaqsa, shep emes shıǵar.
– Há maqul, Qabıl, maqul, – dedi Esengeldi biy náylaj.
(T.Qayıpbergenov)